Çin ve Fransa’dan sonra dünyanın üçüncü zengin mutfağı konumunda olan Türkiye, küresel gastronomi pazarındaki markasını her geçen gün güçlendiriyor. TÜRKPATENT, Türkiye’nin 10 lezzeti için daha Avrupa Komisyonu’na tescil başvurusu yaptı. Ayrıca Gault&Millau derecelendirme rehberi de Türk restoranlarını ajandasına aldı.
Tescilli coğrafi işaret sayısı 1300’ü aşan Türkiye, dünya gastronomi haritasında da markasını her geçen gün güçlendirmeye devam ediyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜRKPATENT tarafından Türkiye’nin 10 lezzeti için daha Avrupa Komisyonu’na tescil başvurusu yapıldığını duyurdu. Bakanlık, bu sayının 100’e çıkarılması için çalışmalar yapıldığını da belirtti.
2024’TE DUYURULACAK
Türkiye’nin dünya gastronomi masasındaki varlığına güç katacak bir diğer gelişme de Michelin derecelendirme kuruluşu ile birlikte dünyanın önemli iki rehberinden biri kabul edilen Gault&Millau (G&M) kuruluşu tarafından ajandaya alınması. Sarı rehber olarak nitelendirilen derecelendirme kuruluşu, 2024 yılında Türkiye’de değerlendirdiği restoranları dünya kamuoyu ile paylaşacak.
AB DÜZEYİNDE 8 ÜRÜN
Belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işaretlere coğrafi tescil deniyor. Türkiye’nin bu anlamda dünya genelinde toplam 1300’ü aşkın ürünü bulunuyor. AB nezdinde 8 gıda ürününün coğrafi tescilli mevcut. Bu sayının Antakya künefesi ile birlikte 9’a çıkması bekleniyor. AB’ye yapılacak başvurularda Türkiye’nin yedi bölgesinden de coğrafi işaretlerin yer almasına dikkat ediliyor. Bunun yanında ürünlerin ticari potansiyelleri de göz önünde bulunduruluyor.
BAŞVURULAR YAPILDI
TÜRKPATENT, 2022’nin son aylarında başvuru hazırlıklarını tamamladığı 10 coğrafi işaretli ürün için 5 Ocak’ta Avrupa Komisyonu’na toplu coğrafi işaret başvurusu yaptı. Bu 10 başvuruyla AB’de işlemleri devam eden başvuru sayısı 42’ye yükseldi. AB Komisyonu’na yapılan coğrafi işaret başvuruları, gerekli değerlendirmelerin ardından Komisyonun başvuruyu uygun bulması durumunda AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanıyor. 3 aylık itiraz süresinin ardından coğrafi işaretler, AB nezdinde tescilleniyor.
20 PUAN ÜZERİNDEN
Türkiye’nin gastronomi alanındaki markalaşma hareketlerine bir destek de Gault&Millau rehberi verecek. Gault&Millau, Michelin rehberi ile birlikte dünyadaki en saygın restoran derecelendirme sistemlerinden biri olarak kabul ediliyor. Sarı rehber olarak bilinen rehberde restoranlara yıldız dağıtılmıyor, ancak 20 puan üzerinden not veriliyor. İlk olarak 1960’larda ortaya çıkan derecelendirme rehberi, dünya genelinde 16 ülkeyi listesine dahil etti. Türkiye, 17. ülke olarak rehberde yer alacak.
YEREL REHBERLER
Derecelendirme kuruluşunun sistemine göre listeye alınacak ülkeyi, o ülkenin yerel rehberleri değerlendiriyor. Yerel rehberler yeme-içme sektöründe deneyim sahibi kişilerden seçiliyor ve kurul tarafından üç gün eğitime tabi tutuluyor. Ayrıca değerlendirme kriterleri konusunda bilgilendiriliyor. G&M, sadece İstanbul’u derecelendiren Michelin rehberinden farklı olarak İstanbul dışına da gidecek. Türkiye’den 500 restoranlık bir liste oluşturuldu. Puanlamada 10’un altında olanlar listeye dahil olamıyor. Bu 500’lük listeden 300’ünün sarı rehbere girmesi bekleniyor.
YIL BOYU SÜRECEK
Gault&Millau rehberinin 17. ülkesi olarak listeye girecek olan Türkiye’de 2023 yılı boyunca tadımlar sürecek. Program kapsamında genç şeflere özellikle görünürlük kazandırılmaya çalışılacak. Listeye geleneksel Türk mutfağı sunan, klasik lezzetlere yer veren mekânlar da alınacak. Sonuçlar web sayfasında ve basılı rehber olarak hem Türkçe hem de İngilizce olarak 2024’te yayınlanacak.
AYAŞ DOMATESİ VE BİNGÖL BALI
Türkiye’den daha önce 8 ürün AB nezdinde coğrafi tescil almıştı. Bu ürünler şunlar: Antep baklavası, Aydın inciri, Aydın kestanesi, Bayramiç beyazı, Giresun tombul fındığı, Malatya kayısısı, Milas zeytinyağı ve Taşköprü sarımsağı. Ayrıca; Ayaş domatesi, Bingöl balı, Bursa şeftalisi, Ezine peyniri, Hüyük çileği, Isparta gülyağı, Kilis zeytinyağı, Manisa mesir macunu, Rize çayı ve Urla sakız enginarı gibi ürünlerle de tescil başvurusu yapıldı.
