SÜMEYRA YARIŞ TOPAL
Dünyanın en iyi İslam bilim tarihi araştırmacılarından Prof. Dr. Fuat Sezgin’in her birini kendi parasıyla aldığı ve Almanya tarafından el konulan kitapların Türkiye’ye getirilmesi için uzlaşmaya varılmak üzere.
Araştırmalarını yapmak için gittiği Almanya’da oluşturduğu 50 bin kitaplık kütüphanenin bir kısmı, Fuat Sezgin İslam Bilim ve Tarihi Araştırmaları Vakfı aracılığıyla İstanbul’a getirilmişti. Ancak önemli bir kısmına, araştırma yaptığı enstitü tarafından bu kitapların kendilerine ait olduğu gerekçesiyle el konulmuştu.
KENDİ BÜTÇESİ
Fuat Sezgin, 1980 yılından bu yana edindiği bütün kitapları çok titiz bir şekilde tasnif ediyordu. Kiminin üzerine sarı etiket koyuyor, kimine de beyaz etiket yapıştırıyordu. Sarı etiketli kitaplar araştırmalarını gerçekleştirdiği ve kendi himayesinde bulunan Frankfurt Goethe Üniversitesi Arap-İslam Bilimleri Enstitüsü’nün bütçesiyle alınan kitaplardı.
Beyaz etiketli olanlarsa kendi bütçesiyle aldığı kitapları ifade ediyordu. Sezgin, Almanya’da faaliyet gösteren enstitüde gelecek göremediği için kitaplarını Türkiye’ye taşımaya karar verdi. Kitaplarından daha fazla insanın faydalanması için başlattığı bu girişim ona, “Enstitünün kitaplarını yurt dışına kaçırıyor” suçlaması yapılmasına neden olacaktı.
İKİ İHBAR
Kendi bütçesi ile edindiği kitapları Fuat Sezgin İslam Bilim ve Tarihi Araştırmaları Vakfı’na getirmek isteyen Sezgin, 18 bin kitabını kargo ile İstanbul’a gönderdi. Sezgin daha sonra enstitü çalışanlarına artık Almanya’dan gideceğini ve kitaplarını da Türkiye’ye göndereceğini tebliğ etti. Bunun üzerine enstitü çalışanlarından ikisi Sezgin’i üniversiteye şikayet ederek kitapları kaçırdığını iddia etti.
Ardından Sezgin’in kendi kitapları için zimmete geçirme davası açıldı. Daha sonra mahkeme Fuat Sezgin’in lehine karar verse de Sezgin’in kitaplarının iadesi henüz gerçekleşmedi. Son aşamada bu kitapların dijitalize edilmesi yoluyla tüm insanlığa kazandırılması gündeme geldi. Bununla ilgili de maliyet çalışmaları devam ediyor.
ÇALIŞMALARI MEN EDİLDİ
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirdikten sonra Arap Dili ve Edebiyatı alanında ‘Buhârî’nin Kaynakları’ başlıklı teziyle doktorasını tamamlayan Fuat Sezgin, 1960 darbesinin ardından üniversitedeki görevinden alındı. Çalışmalarını daha rahat yürütebilmek için Frankfurt Üniversitesi’ne gitti. Burada profesör unvanı olan Sezgin, alanında en geniş eser olma özelliği taşıyan 17 ciltlik Arap-İslam Bilimler Tarihi’ni yazdı. Üniversite bünyesinde Arap-İslam Bilimleri Enstitüsü’nü kurdu.
Hayatı boyunca çok çeşitli ülkelerden farklı ödüllere lâyık görülen Sezgin’in öncülüğünde kurulan İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi üstün nitelikli bir eser oluşu ve ortaya konan özgün çalışmalarından dolayı kurum statüsünde Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 Özel Ödülü ile ödüllendirildi. Sezgin; Arapça, Süryanice, İbranice, Latince ve Almanca başta olmak üzere 27 dili çok iyi derecede biliyordu. Fuat Sezgin, 30 Haziran 2018’de İstanbul’da vefat etti ve Gülhane Parkı’ndaki İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’nin bahçesine defnedildi.
