Fuarcılıkta yeni ‘kazanç’ stratejisi

HABER: ADEM ORHUN

Rekabet Kurumu’nun Türkiye fuarcılık sektöründeki rekabet sorunlarına yönelik hazırladığı Fuarcılık Sektör Araştırması, İstanbul Ticaret Odası’nda (İTO) gerçekleştirilen panel ile tanıtıldı. Panelin açılışında konuşan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, “Birçok sektörün ihtiyaçlarına uygun olarak her yıl 40’ın üzerinde fuar organizasyonu düzenliyoruz. Fuarcılık. Ülkelerin ekonomisini doğrudan ilgilendiren bir sektör. Çok daha ileriye taşınmalı. Bu inançla ve gayretle çalışıyoruz” dedi.

ALMANYA ÖRNEĞİ

Fuarcılıkta Almanya örneğine dikkat çeken Şekib Avdagiç şunları söyledi: “Orada, birbirine rakip fuarların yapılmadığını görüyoruz. Rekabet kuralları işliyor. Sistemi regüle etmeyi başarmışlar. Bizim de rekabet konusunda atmamız gereken adımlar var. Örneğin bir ayda üç tane bot show yapıldı. Çok dar zamanda birbirine benzeyen fuarlar yapılıyor. Bu durum içeride enerjinin bölünerek harcanmasına sebep olduğu gibi, yurt dışı katılımcısının İstanbul’a gelip gelmeme kararını olumsuz etkiliyor. Fuar düzenleyenler bu konulara dikkat etmeli, daha etkin ve sonuç odaklı fuarlar yapılmalı.”

KAZANÇ STRATEJİSİ

İTO Başkanı Şekib Avdagiç, Türkiye’nin fuar sayısında Avrupa’da ikinci, gelirde ise sekizinci sırada olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Bunu ilk 5’e ve ilk 3’e nasıl yükseltiriz, bunun stratejisini kurgulamalıyız. Bununla ilgili birçok konu mevzuata zerk edilmeli, yetkiler de artırılmalı.”

ŞEHİRLER KAZANIYOR

Fuardan elde edilen gelirlerin de önemli olduğunu kaydeden Avdagiç, “Barselona’da, Cannes’da fuar biletleri, giriş kartları 900-1200 Euro civarında. Otel ücretleri de fuar zamanları 500-600 Euro oluyor. Fuarlar şehirler için önemli bir gelir kaynağı anlamına geliyor” diye konuştu.

İslamofobianın etkisi ve vize engeli sebebiyle özellikle Batı Avrupa ülkelerindeki fuarlara gitmenin zorlaştığına dikkati çeken Avdagiç, “Çeşitli ülkelerden Avrupa’daki fuarlara gitmekte zorlananların en kolay geleceği ülke Türkiye. Bunu en iyi gören THY oldu. Orta Doğu ve Afrika’daki ülkelerden Türkiye’ye uçuş koydular” dedi.

İSTİHDAM ETKİSİ

Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak da panelin açılışında yaptığı konuşmada, fuarların, istihdam ve gelir artırıcı etkisine dikkati çekti. Prof. Torlak, “Uluslararası fuarların diğer sektörler bakımından oluşturduğu ekonomik etkilerin, fuar düzenleyicileri tarafından elde edilen cironun 5 ila 7 katına kadar ulaşabildiği belirlendi. Bunun yanında fuarların kentsel gelişime, ihracat artışına ve ülkenin tanıtımına yönelik de önemli katkıları yadsınamaz” şeklinde konuştu. Torlak, Türkiye’nin, fuarcılık sektörünün geliştirilmesi imkanları bakımından önemli bir potansiyel taşıdığına işaret ederek, “2022 yılına kadar küresel fuar pazarının yıllık ortalama büyüme oranının yaklaşık yüzde 5 olacağı tahmin ediliyor. Bu oran, küresel gayri safi hasıla için yapılan yıllık ortalama büyüme tahmininin üzerinde” dedi. Türkiye’nin coğrafi açıdan stratejik konumu nedeniyle fuarcılık sektörünün olumlu etkilenen ülkeler arasında yer aldığını kaydeden Torlak, “Türkiye’de fuarcılık sektörüne yapılan yabancı yatırımların artmasını, ülkemizde düzenlenen uluslararası fuarların çoğalmasını ve bu fuarlara yönelik yabancı katılımcı ziyaretçi sayısının artmasını bu olumlu etkilerin bir yansıması olarak değerlendiriyoruz” şeklinde konuştu.

DOĞRUDAN KATILIM

Panelde rapor sunumu yapan uzmanlar Çiğdem Tunçel ve Burak Sağlam, yabancı fuarlara katılımın, acente, bayi gibi dolaylı taraflarca yapıldığını belirterek; doğrudan katılımın artırılması gerektiğine dikkat çektiler. Türkiye’nin ekseriyetle küçük ölçekli fuar alanlarına sahip olduğunu belirten uzmanlar, raporda belirtilmiş sektörel sorunları ve çözüm önerilerini de paylaştılar. İTO Başkan Yardımcısı İsrafil Kuralay ve İTO Genel Sekreteri Doç. Dr. Nihat Alayoğlu’nun da katıldığı etkinlikte, Rekabet Kurumu Başkan Yardımcısı Kürşat Ünlüsoy’un moderatörlüğünde panel gerçekleştirildi. Panelde TOBB Fuarcılık Meclis Başkan Yardımcısı Hülya Akkaya, İTO Fuarlar Müdürü Aylin Odabaş, Tüm Fuar Yapımcıları Derneği Başkanı Bülent Ünal ve Avrasya Fuar Yapımcıları Derneği Başkanı Zeki Erdoğan rapora ilişkin görüş ve değerlendirmelerini paylaştı.

400 BİN METREKARELİK FUAR MERKEZİ LAZIM

İTO Başkanı Şekib Avdagiç, alan olarak İstanbul’daki en büyük fuar merkezinin dünyada 38. sırada bulunduğunu, bu durumdan memnun olmadıklarını söyledi. İstanbul’daki fuar alanlarının yeterli olmadığını belirten Avdagiç, “İstanbul’un 250 ila 400 bin metrekare arasında bir fuar merkezine ihtiyacı var” dedi. Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak da, “Türkiye’nin dünya fuarcılığından aldığı pay yüzde 1-1.5.
Ancak fuar düzenleme faaliyetinden elde edilen gelir bakımından payımız oldukça düşük” diye konuştu.

SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:

• Fuar düzenleyicileri bakımından alan bulma güçlüğü ve maliyet dezavantajı var.
• İşletmecilikteki pazar gücü davranışlar yoluyla alt pazara taşınıyor.
• Kamuya ait fuar alanlarının işletilmesinde kamu daha etkin rol oynamalı.
• Devir süreci şeffaf ve rekabetçi bir biçimde gerçekleştirilmeli.
• Devir sözleşmelerinde alanların üçüncü taraflara eşit şartlarda tahsis edilmesini sağlayacak hükümlere yer verilmeli.
• Teşebbüslerin/teşebbüs birliklerinin sözleşmelerinin, davranışlarının, kararlarının rekabet hukuku mevzuatı, Kurul kararları, AB Komisyonu kararları dikkate alınarak şekillendirilmeli.
• İhtiyaç duyulan hallerde menfi tespit/muafiyet başvurusunda bulunulmalı.
• Aynı konuda çok sayıda fuar düzenlenmesi engellenmeli, optimal ölçekte fuarlar oluşturulmalı.