Gökbilimciler, evrenin erken dönemine ışık tutan çarpıcı bir keşfe imza attı. Bilinen en uzak galaksi kümelerinden biri olan SpARCS1049’un çevresinde, yüksek enerjili parçacıklardan oluşan devasa bir “mini hale” tespit edildi. Bu yapı, galaksi kümeleri arasında yayılan radyo dalgaları sayesinde fark edildi.
10 MİLYAR IŞIK YILLIK BULUŞ
Mini halenin yaydığı ışığın Dünya’ya ulaşması yaklaşık 10 milyar yıl sürdü. Bu da yapının, gözlemlenebilen evrenin en erken dönemlerinde oluştuğunu gösteriyor. Daha önce benzer yapılar yalnızca yakın evrende tespit edilebilmişti.
RADYO SİNYALİNDEN İPUCU
Keşif, sekiz Avrupa ülkesinde 100.000'den fazla anteni kapsayan LOFAR (Düşük Frekans Dizisi) radyo teleskop ağı sayesinde yapıldı. Araştırmacılar, SpARCS1049 kümesinden gelen zayıf ama yaygın radyo sinyallerinin, yüksek enerjili parçacıklar ve manyetik alanlarla dolu geniş bir uzay bölgesinden yayıldığını belirledi.
İKİ OLASI SENARYO
Araştırmacılar mini halenin kökenine dair iki senaryo üzerinde duruyor. İlki, galaksi merkezlerindeki süper kütleli kara deliklerin uzaya yüksek enerjili parçacıklar fırlatması. İkinci olasılık ise, küme içi sıcak plazmadaki parçacıkların çarpışarak yüksek enerjili ışınım oluşturması.
YÜKSEK ENERJİLİ TARİHÇE
Elde edilen veriler, galaksi kümelerinin evrenin ilk dönemlerinden itibaren enerjik ortamlarda geliştiğini ve bu enerjinin milyarlarca yıl sürdüğünü ortaya koyuyor. Bu durum, galaksi oluşumu ve evrimiyle ilgili varsayımları yeniden değerlendirmeyi gerektiriyor.
YENİ NESİL GÖZLEMLER YOLDA
Araştırmacılar, geliştirilmekte olan Kare Kilometre Dizisi (SKA) gibi yeni teleskoplarla daha da uzak galaksilerde benzer yapıların izinin sürülebileceğini belirtiyor. Bu da kozmik ışınlar, manyetik alanlar ve evrensel enerji süreçlerinin daha ayrıntılı haritalanmasını sağlayacak.
KOZMİK OKYANUS AÇILIYOR
Gözlemler, erken evrenin zannedilenden çok daha enerjik olduğunu ve galaksi kümelerinin, yalnızca kütleçekim değil, yüksek enerjili fizik süreçleri tarafından da şekillendiğini gösteriyor. Bilim insanlarına göre bu keşif, evrenin büyük yapılarının nasıl oluştuğuna dair yeni bir pencere aralıyor.
