Yılda yaklaşık 15 milyar dolarlık enerjinin boşa harcandığına dikkat çeken uzmanlar, evlerdeki yalıtımla bu meblağın yarısının yurt içinde kalabileceğini belirtti.
HABER: BARIŞ CABACI
Enerjİ verimliliği; tüketilen enerji miktarının konfor şartlarını, üretim/hizmet kalitesini, işletme kârlılığını azaltmadan, ekonomik kalkınmayı ve sosyal refahı engellemeden en aza indirilmesini ifade ediyor. Her geçen gün artan enerji ihtiyacı, enerji verimliliğini bir zorunluluk haline getiriyor. Bu zorunluluk artan enerji gereksinimi, enerji kaynaklarının hızla tükenmesi, enerjinin üretimi, iletimi ve tüketimi safhalarında çevreye verdiği zarar, enerji kullanımında birçok ülkenin dışa bağımlı olması gibi nedenlerle daha da artma eğiliminde. Enerjinin bu derece ön plana çıktığı bir noktada, enerji verimliliği ile aynı miktar enerjiyle daha çok iş yapılması ya da aynı miktar işin daha az enerji kullanılarak yapılması sağlanıyor.
İKİ ÖNEMLİ BAŞLIK
5627 sayılı Enerji Kaynaklarının Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik ile enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik imkânların ortaya çıkarılması için hazırlanması gereken enerji etüt raporu, bazı firmalar ve binalar için zorunlu. Enerjide sağlanacak verimlilik için firmalar enerji röntgenini çekme yoluna başvuruyor. Bu yola da enerji etüt raporu deniliyor. Firmaların yaptığı enerji etüt raporu, hem firmaların tüketimini azaltıyor hem de Türkiye’nin enerji ithalatının önüne geçiyor. Bazı firmaların enerji etüt raporu alması zorunlu. Bu raporları herhangi bir firmayı seçerek de almak mümkün.
Uzman mühendisler ile işletmelerin enerji tüketimlerini optimize etmek ve enerji yoğunluklarını düşürmek amacıyla enerji etüt çalışmaları gerçekleştiren VAT Enerji Hizmetleri San. Tic. A.Ş. Kurucusu Altuğ Karataş, bu süreci şöyle anlattı: “Enerji etütleri iki başlık altında değerlendirilir. Bunlar; ön etüt incelemeleri ve detaylı etüt. Ön etüt çalışmasında herhangi bir ölçüm cihazı kullanmadan işletmeye dair sistemler hakkında bilgi ve belgeler toplanır, kullanılan enerji türleri ve miktarları incelenip analiz edilir ve potansiyel enerji tasarruf imkanları tespit edilir.”
ÖN ETÜT ÇALIŞMASI
Enerji etüdünün ikinci ayağı olan detaylı enerji etüdün de, ön etütte inceleme gerçekleştirilmesi olduğunu vurgulayan Karataş, firmaların sistemlerine ait teknik bilgiler alındığını vurguladı. Karataş, “Kalibrasyonlu cihazlar ile ölçümler yapılarak veriler toplanır ve analiz edilir. Daha sonra ise işletme özelinde belirlenen verimlilik artırıcı projeler, yapılan ölçümler ve alınan bilgiler kapsamında değerlendirilir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yayınladığı format gereği etüt raporu hazırlanıp tesise sunulur. Enerji etüt raporunun içeriğinde; etüt çalışmalarında alınan bilgiler, yapılan ölçümlere ait veriler, alınan ölçümler ve yapılan incelemeler doğrultusunda tespit edilen enerji verimliliği artırıcı projeler, bu projelerin enerji tasarruf miktarları, proje yatırım maliyetleri ve buna bağlı olarak geri ödeme süreleri yer alır” dedi.
SERA GAZI EMİSYONLARI
Hem konutlarda hem işyerlerinde enerji etüt raporunun yapılması gerektiğini belirten Karataş, şu bilgiyi verdi: “Enerji etüdü, enerji tasarruf potansiyelini, enerji atıklarını ve sera gazı emisyonlarını belirlemek, geri kazandırıcı veya önleyici tedbirleri ortaya koymak için yapılır. Bu nedenle enerji etüdü hem işletme hem Türkiye hem de dünya için önemli. Öte yandan, Türkiye’nin yıllık zararı yaklaşık 10-15 milyar dolar. Sadece konutlara yalıtım ile 5-7 milyar dolar tasarruf sağlanabilir. Verimlilikle birlikte yıllık 15 milyar dolar tasarruf edebiliriz.”
NERELER İÇİN ZORUNLU?
Enerji etüt raporunun bazı firmalar için zorunlu olduğunu vurgulayan Altuğ Karataş, bu firmaları şöyle sıraladı:
* Toplam inşaat alanı en az 20 bin metrekare veya yıllık toplam enerji tüketimi 500 TEP (Ton Eşdeğer Petrol) ve üzeri olan ticari binalarda (hastane, alışveriş merkezi, okul, otel vb.) her 7 yılda bir,
* Toplam inşaat alanı en az 10 bin metrekare veya yıllık toplam enerji tüketimi 250 TEP ve üzeri olan kamu kesimi binalarda her 7 yılda bir,
* Yıllık enerji tüketimi 1000 TEP ve üzeri olan ve sanayi alanında faaliyet gösteren işletmelerde ise her 4 yılda bir, enerji etüdü yaptırılması zorunlu.
HAVA KALİTESİ
Enerji etüdünün maliyetlendirilmesinde standart bir fiyatın olmadığını belirten Karataş, şunları söyledi: “Enerji verimliliği her şeyden önce dünyanın korunabilmesi için önemli bir etken. Enerjinin daha az tüketimi çevreye daha az emisyonun yayılmasını sağlayacak; bu da hava kalitesinin artmasına katkıda bulunacak. Hava kalitesinin artması sonucunda azalan karbondioksit emisyonları ve su buharı da iklim değişiminin küresel etkilerini azaltacak. Ekonomi üzerine ağır bir yük olan enerji kaynaklarının kullanımı konusunda dışa bağımlılığın azalmasında da büyük rol oynuyor. Daha az enerji kullanımı ile aynı sonuçları elde etmek, ithal enerjiye olan bağımlılığı azaltacak ve enerji fiyatı üzerindeki kontrolü artıracak.”
KOSGEB DESTEĞİ VAR
Enerji verimliliği çalışmalarının kilit noktasının ölçme, analiz etme ve tasarruf noktaları belirleme kısmı yani enerji etüdü olduğunun altını çizen Altuğ Karataş, “Enerji etüt çalışması ile ortaya çıkan projeleri hayata geçirirken kamu kaynaklı birçok hibe destek programlarından yararlanılabiliyor. Bunun yanında enerji tüketimi 10 TEP ile 500 TEP arası olan firmalar, yapacağı etüt çalışmalarının yüzde 75’lik kısmını KOSGEB’den destek olarak alabiliyor. Enerji verimliliğimizi artırarak maliyetlerimizi azaltmak için harekete geçmemiz gerekir. İTO üyeleri, buradan yola çıkarak ülke ekonomisine katkısını artırabilir” dedi.
NASIL YAPILIR?
Bina veya sanayi enerji etüdü hazırlamak için işletmede ilk olarak ekipmanlar ve süreç üzerinde ölçümler yapılıyor. Bu etütler bina veya fabrika müdürünün talimatı doğrultusunda yetkili enerji verimliliği danışmanlık firmasından gelen bir mühendis veya diğer teknik kişilerce gerçekleştiriliyor. Enerji etüdü yapılacak tesiste öncelikle enerji tüketen ekipmanların tanımı ve özellikleri belirleniyor.
Buna ek olarak kullanılan enerjinin cins ve miktarlarının tespiti için geçmişe dair enerji faturaları gözden geçiriliyor.
