Dünyanın en hızlı süper bilgisayarı unvanını taşıyan ‘El Capitan’, Kaliforniya’daki Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı'nda (LLNL) resmen hizmete girdi. Yapımı 600 milyon dolara mal olan bu devasa bilgisayar, 2.746 exaFLOPS’luk zirve performansıyla dikkatleri üzerine çekiyor.
El Capitan, ABD’nin nükleer silah stokunun güvenliğini sağlamak, yüksek enerji yoğunluklu fizik araştırmaları yapmak ve ulusal güvenlik odaklı diğer gizli görevleri yerine getirmek gibi kritik sorumlulukları üstlenecek. 1992’de yeraltı nükleer testlerinin yasaklanmasından bu yana, bu tür görevlerde bilgisayar simülasyonları büyük önem taşıyor.
SÜPER BİLGİSAYARIN GELİŞİMİ
Mayıs 2023’te inşasına başlanan El Capitan, Kasım 2024’te tamamlandı ve Ocak ayında düzenlenen resmi bir törenle faaliyete geçti. Geçtiğimiz yıl Yüksek Performanslı Linpack (HPL) kıyaslama testinde 1.742 exaFLOPS puanı alarak dünyanın en hızlı bilgisayarı olarak tarihe geçti.
Bir exaFLOP, saniyede 1 kentilyon (1018) kayan nokta işlemi yapabilme kapasitesini ifade ederken, El Capitan bu alanda 2.746 exaFLOPS’luk zirve performansa ulaşabiliyor. Karşılaştırma yapmak gerekirse, en güçlü dizüstü bilgisayarlar yalnızca birkaç yüz gigaFLOPS (109) işlem gücü sağlayabiliyor.
Süper bilgisayar, AMD’nin son teknoloji işlemcileri ve grafik kartlarıyla donatılmış durumda. El Capitan, 44.544 AMD MI300A hızlandırılmış işlem birimine sahip ve toplamda 11 milyondan fazla işlem ve grafik çekirdeği içeriyor. Her bir birim, yüksek hızlarda işlem yaparken daha düşük güç tüketen 128 GB yüksek bant genişliğine sahip belleğe sahip.
KIYASLAMA
El Capitan, Illinois’deki Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı’nda yer alan ve 2.056 exaFLOPS zirve performansına sahip "Frontier" süper bilgisayarını geride bırakarak dünyanın en hızlı süper bilgisayarı oldu. Frontier ise 1.353 exaFLOPS’luk standart performansıyla ikinci sırada yer alıyor.
Bu yeni süper bilgisayar, 2018’de göreve başlayan ve şu anda Top500 sıralamasında 14. sırada yer alan Sierra süper bilgisayarının yerini aldı.
ULUSAL GÜVENLİK
El Capitan’ın ana odak noktası, nükleer silahların güvenliğini sağlamak ve malzeme bilimi, yüksek enerji yoğunluklu fizik ve nükleer veri gibi alanlarda araştırma yapmak olacak. ABD Enerji Bakanlığı’nın CORAL-2 programı kapsamında geliştirilen bu bilgisayar, ulusal güvenliğe yönelik görevlerde büyük bir teknolojik sıçramayı temsil ediyor.
Süper bilgisayarın sunduğu performans, sadece ABD’nin savunma kabiliyetlerini artırmakla kalmıyor, aynı zamanda yüksek teknolojiye dayalı araştırmalarda da çığır açacak fırsatlar sunuyor.