Doğu Avrupa’ya ilk ‘serbest’ adım

HABER: ADEM ORHUN

Türkiye ile Moldova arasında Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA) onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanun tasarısı TBMM’ye geldi. 2014 yılında iki ülkenin ekonomi bakanları tarafından Moldova’nın başkenti Kişinev’de imzalanan STA, Meclis’te ilgili komisyonlardan geçtikten sonra TBMM Genel Kurulu’nda oylamaya sunulacak. Bu sürecin önümüzdeki haftalarda tamamlanması bekleniyor. Böylece Türkiye, 19. STA’yı Moldova ile uygulamaya başlayacak.

3.6 MİLYONLUK PAZAR

Anlaşmanın diğer bir özelliği ise Türkiye’nin, AB üyesi olmayan Doğu Avrupa Bölgesi’ndeki ilk STA’sı olması. Böylelikle STA ile Türkiye ve Moldova arasındaki ticarette uygulanan gümrük tarifeleri ile tarife dışı engeller kaldırılacak.

Öte yandan STA’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte ihracatçılar, 3.6 milyonluk Moldova pazarına tercihli giriş imkanı elde edecek. İhracatçılar, ayrıca halihazırda Moldova ile STA’sı yürürlükte bulunan CEFTA ülkeleri (Arnavutluk, Makedonya, Sırbistan, Kosova, Bosna-Hersek ve Karadağ) ve AB’nin ihracatçıları ile eşit rekabet şartlarına kavuşacak.

SANAYİ ÜRÜNLERİ

Anlaşmaya göre Moldova menşeli sanayi ürünlerinin Türkiye’ye ithalatında uygulanan gümrük vergileri büyük ölçüde sıfırlandı. Bununla beraber, üçüncü ülkelerden tekstil ve hazır giyim eşyası ithalatına karşı yürürlüğe konulan ek gümrük vergisi tedbiri, indirimli olarak Moldova’ya karşı da uygulanıyor.

Verilen tavizlere karşılık Moldova tarafı Türkiye menşeli sanayi ürünlerinin ithalatında gümrük vergilerini 10.100 adet tarife satırında anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte kaldıracak; 27 adet tarife satırında yürürlüğe girişi takiben 3 yıl içinde; 244 adet tarife satırında5 yıl içinde tedricen kaldıracak.

TARIM ÜRÜNLERİ

Tarım ürünlerinde ise taraflar yaklaşık 770 adet tarife satırına tekabül eden üründe taviz teatisinde bulundu. Moldova tarafı, anlaşmanın yürürlüğe girişi ile birlikte Türkiye menşeli 205 adet tarım ürününde gümrük vergilerini tarife kotası dahilinde veya sınırsız olarak kaldırmayı taahhüt etti. Moldova, tarım ürünlerinde Türkiye’ye uyguladığı gümrük vergilerinin tarife satırı itibariyle yüzde 6’sını anlaşmanın yürürlüğe girişi ile birlikte kaldıracak. Bu kalemler 2015 yılında ülkemizin Moldova’ya tarım ürünleri ihracatının yüzde 75’ine (16.7 milyon dolar) tekabül ediyor.

Türkiye ise tarım ürünlerinin 565 tarife satırında (yüzde 17’sini oluşturuyor) taviz verecek. Bu ürünler Türkiye’nin Moldova’dan ithalatının yüzde 93’üne (18 milyon dolar) tekabül ediyor.

ANLAŞMA METNİ

Menşe İspat Belgesi ve EUR.1 Dolaşım Belgeleri hakkında da hükümler içeren anlaşmanın tam metni şu adresten indirilebilir:http://www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0717.pdf

5 YILDA KALKACAK

Türkiye-Moldova STA’sı sayesinde ihracatçıların Moldova’da karşılaştıkları (sanayi mallarında yüzde 25’e ulaşan) gümrük vergisi yükü tarım ürünlerinde büyük ölçüde kalkacak. Sanayi ürünlerinde ise 5 yılda sıfırlanacak.

HEDEF 1 MİLYAR DOLAR

Moldova’ya 2015 yılında 202 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Buna karşılık Moldova’dan 217 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Önceki yıllarda500 milyon dolar seviyesini aşan ticaret hacminin kısa vadede iki katına çıkarılması mümkün. STA sayesinde iki ülke ticaretinin denge içinde artması ve iş adamlarının yeni yatırımlar yapması bekleniyor.

16 Mayıs 2016 Pazartesi

Etiketler : Gündem