HABER: EBRAR SAKAL
Dünya doğal taş pazarı, son yıllarda hem inşaat sektöründeki büyüme hem de estetik tasarıma yönelik talepteki artışla hızla gelişti.
2023 itibarıyla küresel doğal taş pazarının büyüklüğü 62 milyar doları aştı. Özellikle granit, mermer, traverten ve kireçtaşı gibi taşlar, pazarın büyük bölümünü oluşturuyor. Çin, Hindistan, İtalya ve Brezilya gibi ülkeler, hem üretim hem de ihracatta önde gelen ülkeler.
PAZARIN LİDERLERİ
Yıllık 20 milyar dolar değerindeki doğal taş ihracatı ve işleme kapasitesiyle Çin, küresel pazarda lider durumda. Çin’i takip eden İtalya, yüksek kaliteli işlenmiş taş ve tasarımlarıyla dünya genelinde prestijli projelere doğal taş tedarik ediyor ve yılda
4 milyar doları aşkın ihracat yapıyor. Üçüncü sırada yer alan ABD ise yıllık 2 milyar doları aşan ithalatıyla dünyanın en büyük doğal taş ithalatçısı.
REZERVLERİN YÜZDE 33’Ü
İnşaat ve dekorasyon projelerinde doğal taşın vazgeçilmez bir malzeme olması da bu talebi artırıyor. Bu pazar içerisinde Türkiye, sahip olduğu geniş rezervler ve taş çeşitliğiyle öne çıkan ülkelerden biri.
Ticaret Bakanlığı verilerine göre Türkiye, 5 milyar metreküp (13 milyar ton) üzerinde tahmini rezerve sahip. Bu değer 15 milyar metreküp olduğu tahmin edilen dünya rezerv toplamının yüzde 33’üne karşılık geliyor. 2023’te Türkiye, 6.3 milyon ton doğal taş ihraç etti. Bu satışın karşılığı 1.9 milyar dolar oldu. İhracatın yüzde 40’ından fazlası Çin ve ABD’ye gerçekleştirildi.
İşlenmiş doğal taş ürünleri, özellikle Avrupa ülkelerinde büyük talep görüyor. Türkiye’nin doğal taş ithalatı ise genellikle işlenmiş ürünler ve farklı tasarımlar için kullanılan özel taşlarla sınırlı kalıyor.
PAZAR PAYI MARKALAŞARAK ARTIRILABİLİR
Zengin doğal taş çeşitliliği ve işleme kapasitesiyle rekabetçi bir konuma sahip olan Türkiye’nin, katma değerli ürün üretimi ve tasarım alanında İtalya gibi ülkelerle rekabet edebilmek için daha fazla yatırım yapması gerekiyor. Sektör temsilcilerine göre, markalaşma ve modern işleme teknikleriyle Türkiye pazar payını artırabilir.
NEREDE KULLANILIYOR?
Doğal taşlar tarih boyunca insanoğlu tarafından yapılarda ve anıtlarda güzelliği, dayanıklılığı nedeniyle kullanıldı. Zamanla kullanımı artan doğal taşlar, günümüzde özellikle inşaat, kaplama, döşeme, heykelcilik, mezar taşı, mıcır, porselen ve cam sanayi, optik sanayi ve süs eşyası yapımında kullanılıyor.
SÜTUN BAZALT SÜRPRİZİ
Geçtiğimiz günlerde Şanlıurfa’da sütun bazalt taşlar tespit edildi. Bu taşlar dünyada sadece beş yerde bulunuyor. Siverek ilçesinde bulunan taşların işlenmesi için çalışmalara başlandı.
HOLLYWOOD YILDIZLARININ GÖZDESİ: DİASPOR
Türkiye, dünyanın en değerli taşlarından biri olarak bilinen diaspor rezervi sebebiyle de şanslı bir ülke. Sadece Türkiye’de çıkarılan diaspor taşı, Hollywood yıldızlarından çok sipariş alıyor. Diaspor taşı, elmastan 10 bin kat daha nadir bulunuyor. Bir mineral olan bu taşın kıymeti de nadir bulunmasından kaynaklanıyor.
TÜRKİYE’YE ÖZGÜ 11 DOĞAL TAŞ
Lüle taşı (Eskişehir): Hafifliği ve kolay işlenebilirliği sayesinde genellikle pipo yapımında kullanılıyor. Almanya ve ABD’ye önemli miktarda ihraç ediliyor.
Oltu taşı (Erzurum): Takı ve aksesuar sektöründe kullanılan bu taş, Arap ülkelerinde oldukça popüler.
Ankara taşı (Ankara): Tarihi yapılarda ve restorasyon projelerinde tercih edilen bir taş türü. Özellikle Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor.
Sille taşı (Konya): İnşaat ve dekorasyonda kullanılan bu taş, yerel projelerin yanı sıra Ortadoğu ülkelerinde de tercih ediliyor.
Küfeki taşı (Edirne): İstanbul’daki tarihi yapıların restorasyonunda sıklıkla kullanılan bu taş, Yunanistan ve İtalya gibi Akdeniz ülkelerine ihraç ediliyor.
Nevşehir taşı (Nevşehir): Hafifliği ve ısı yalıtımı özelliğiyle inşaatta kullanıyor. Çevre ülkelerde rağbet görüyor.
Ahlat taşı (Bitlis): Genellikle tarihi yapılarda kullanılan taş, restorasyon projeleri için İtalya ve İspanya gibi ülkelere ihraç ediliyor.
Midyat taşı (Mardin): Estetik görünümü nedeniyle iç mekan dekorasyonunda sıklıkla tercih ediliyor. Ve Körfez ülkelerinde büyük ilgi görüyor.
Bayburt taşı (Bayburt): Isı yalıtım özellikleriyle dikkat çeken Bayburt taşı, yerel projelerde kullanılıyor.
Denizli traverteni (Denizli): Dayanıklılığıyla inşaat sektöründe vazgeçilmez bir malzeme olan Denizli traverteni,
ABD ve Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor.
Afyon mermeri (Afyon): İnce ve orta taneli kalsit kristallerinden oluşan son derece beyaz rengi ve dayanıklılığı olan Afyon mermeri, Çırağan Sarayı’nı süsleyen mermerlerin en önemlileri arasında.