HABER: BURAK AKDAŞ
Tarihi dizileri ilgiyle izleyen gençler, ister yarı değerli taştan yapılmış olsun ister oltu, kehribar, katalinden üretilmiş olsun bütçelerine göre bu tespihlerin benzerlerini almaya başladı. Tespihe olan ilgi bununla sınırlı değil. İstanbul’un tarihi çarşılarını ziyaret eden turistler de Türk dizilerinde sergilenen tespihlerin benzerlerini alıyor. Hatta dizilerdeki kahramanın ismini verip fiyat istiyorlar.
FİYAT YELPAZESİ
Dünyaca ünlü Türk tespih ustalarına verilen özel siparişler ve geleneksel Osmanlı Kehribarı ve Oltu taşından yapılan tespihler de dikkate alındığında tespihlerin fiyatları 55 bin liraya kadar çıkıyor. 10 liraya sentetik tespih alınabildiği gibi paha biçilemeyenler de var. Değeri ölçülemeyen tespihler, araba ve ev ile takas ediliyor.
ARAPLARIN İLGİSİ
Son zamanlarda ülkelerinde Türk dizilerini seyreden, Latin Amerikalı, İtalyan, Yunan ve Körfez ülkelerinden gelen turistler, tespihe ilgi gösteriyor. Kapalıçarşı ve Mısır Çarşısı’nda görüştüğümüz tespihçiler, şu bilgiyi veriyor: “En çok satış yapılan ülkelerin başında Arap ülkeleri geliyor. Üstelik Ankaralı bir işadamının tespihi geçen yıl Kuveyt’te bir sergide büyük ilgi gördü.”
Türkiye tespih işçiliğinde bir numara. Öyle ki ustalar, açtıkları atölyelerde geleceğin ustalarını yetiştiriyor ve yeni nesillere tespih sevgisini aşılamaya çalışıyor. Sadece yurtiçinde değil yurtdışında da isimleriyle marka olma yolunda hızla ilerliyorlar. Zekai Şenyurt, Bahri Bülbül gibi ustaların ürettiği tespihler Kuveyt, Katar gibi ülkelerde fuarlarda defalarca sergilendi.
MARKA DÖNEMİ
İnternetin her alana girdiği şu dönemdeki gelişmelerden tespih ustaları da nasibini aldı. İmzalı tespihler internet sitelerinde ustaların ismi ile satışa çıktığı gibi birçok ustanın da kendi ismiyle oluşturduğu siteler var. Bu sitelerde oluşturdukları markalar ile tespih satışı yapılıyor. Ustalar yaptıkları tespihin herhangi bir yerine imzalarını atıyorlar ve artık tespihin hammaddesi kadar imzası da önemli oluyor. Tespihe atılan imza ise ustayı ölümsüz-leştiriyor ve markanın kalıcı olmasını sağlıyor. Rekabet unsuru oluşturan bu durum, çeşitliliği artırdığı gibi markaların da çoğalmasına olanak sağlıyor.
İSTİHDAM SAĞLIYOR
Öte yandan birçok üretici de ev kadınlarına dizim işleri vererek, kadınlara ek gelir sağlıyor. Üretimlerin yapıldığı atölyelerde torna ustaları da gençlere iş vererek istihdama da katkıda bulunuyor.
ÜRETİMDE BİR NUMARAYIZ
Mısır Çarşısı’nda Sonsöz Tespihçilik yetkilisi Mert Sonsöz, Türkiye’nin tespih üretiminde bir numara olduğunu söyleyerek, sektör hakkında şu bilgiyi verdi: “Dünyada satılan birçok tespih, ülkemizde yapılıyor. Fakat sentetik grup ve sahte tespihler konusunda en büyük kaynak Çin. Örneğin Türkiye’de üretilen düşük bütçeli polyester bir tespih Çin’de daha da düşük maliyetle üretilip ülkemize giriyor. Bu durum yerli üretimi olumsuz etkiliyor. Kaliteli üretim yapan, işçiliğe önem veren üreticiler, fiyatta rekabet edemediği için küçülüyor.”
KABADAYILIK DEĞİL BEYEFENDİLİK
“Tespih, kabadayı sembolü değil babadan kalan beyefendilik sembolüdür” diyen Mert Sonsöz, şu uyarıyı yapıyor: “Dünyada her şey Allah’a tespih eder, tespihin en iyisini de Türkler çeker. O nedenle tespihin değerini bilip, manevi mirasa da saygı gösterelim.”
