Çinliler büyük işler başarabilir

HABER: MERVE ÖZCAN / İKV Uzman Yardımcısı

Teknoloji alanında araştırma yapan şirketlerin açıklamalarına göre Çin merkezliHuawei, ABD’li teknoloji deviApple’ın önüne geçti ve Güney Kore menşeliSamsung’dan sonra 2018’de akıllı telefon piyasasında en çok satılan ikinci marka oldu. Bu teknolojik ilerlemenin sunduğu fırsatlardan çok oluşturduğu kaygılarla başa çıkmaya çalışan Washington yönetimi, hâlihazırda Çin’i veHuawei’yi teknoloji transferi ve fikri mülkiyet hırsızlığı iddiaları ile mercek altında tutuyor. Son dönemde iseHuawei’nin adı, geçtiğimiz aralık ayında şirketin Mali İşler Direktörü’nün (CFO) gözaltına alınması ve bu sebeple Kanada ile ABD aleyhine açılan davalar ile gündemde.

ALT EDİLMESİ GEREKENLER

Diğer yandan ‘alt edilmesi gerekenler’ listesinin ilk sırasına Çin’i koyan ABD Başkanı Donald Trump, Ağustos 2018’de ulusal güvenlik gerekçesiyle hükümet kurumlarında ve bu kurumlarla iş yapan şirketlerdeHuawei’nin ve Çin’in bir başka telekomünikasyon şirketi olan ZTE’nin ürünlerinin kullanılmasını yasakladı. ArdındanHuawei’nin kurucusu Ren Zhengfei’nin kızı ve aynı zamanda şirketin CFO’su olan Meng Wanzhou hakkında yakalama kararı çıkarıldı.
Buna gerekçe olarakHuawei’nin iştirakı konumunda olan Skycom’un ABD’nin İran’a karşı uyguladığı yaptırımları deldiği ve Meng Wanzhou’nun ABD’li bankalaraHuawei’yi ve Skycom’u birbirinden bağımsız şirketler olarak tanıtmak suretiyle sahtekârlık yapması gösterildi.

LİDERLİK ENGELLENİYOR

Ekonomi ile el ele tutuşup doğuya doğru kayan çok önemli itici bir kuvvet daha var: Teknoloji. Bugün Çin, Güney Kore ya da Japonya, ABD ürünlerine rakip olan ve hatta onları zaman zaman geçen yüksek teknolojili ürünleri uzun yıllardır üretiyor. Çin özelinde incelendiğinde, teknoloji alanındaki bu şahlanmada her ne kadar devlet tarafından verilen sübvansiyonlar ve yabancı yatırımcılara teknolojilerini paylaşma ya da transfer etme zorunluluğu gibi konular gündemde olsa da ülkede göz alıcı teknolojik gelişmelerin yaşandığı su götürmez bir gerçek.

South China Morning Postgazetesi uzmanlarından Cary Huang’a göre batılı devletler ve özellikle ABD, Çin’in teknolojik gelişmesini ve 5G teknolojisinde Huawei’nin dünya liderliğini elde etmesini engellemeye çalışıyor. Bu kapsamda daHuaweialeyhine açılan soruşturmalar ve şirketin CFO’sunun gözaltına alınması ve şimdi de ABD’ye iadesinin talep edilmesi hiç şaşırtıcı değil.

ODADAKİ DEV FİL

Buenos Aires’te 1 Aralık’ta bir araya gelen ABD Başkanı Trump ve Çin Devlet başkanı Jinping, vergilerin artırılmaması için orta yolun bulunması amacıyla devam eden müzakerelere 90 günlük bir süre tanıma konusunda uzlaşıya varmıştı. Trump, 1 Mart 2019’da dolan süreden dört gün önce, yani 25 Şubat’ta, twitterüzerinden 90 günlük süreyi uzatma kararı aldığını açıkladı. Çin ile sürdürülen görüşmelerde önemli aşama kat edildiğini ve fikri mülkiyet hakları, teknoloji transferi, tarım ve hizmetler gibi yapısal alanlarda daha da fazla sonuç alınması ve anlaşmaya varılması halinde Çinli mevkidaşını Florida’ya davet edeceğini de duyurdu.

Şimdilik Çin ve ABD arasında süren ticaret görüşmelerine Huawei konusunun dahil edilmediğinin açıklanması ise Çin menşeli teknoloji devini odadaki fil haline getiriyor.

Sürecin şu an için belirsizliğini koruduğu düşünüldüğünde önümüzdeki günlerin hem ABD ile Çin arasındaki görüşmeler hem deHuaweidavası için neler getireceğinin merakla takip edileceği muhakkak.

HİSSELERİN YÜZDE 98’İ ÇALIŞANLARIN

Şirket hisselerinin yüzde 98’den fazlasının çalışanlara ait olduğuHuawei, bugün dünya genelinde yaklaşık 180 bin kişiye istihdam sağlıyor. Çin’in göz bebeği olan şirketin beşeri sermayesinin yüzde 45’i Ar-Ge yapıyor, yani yüksek düzeyde teknoloji üretiyor. Son 20 yıldır Ar-Ge çalışmalarına devam eden teknoloji devi, dünya çapında milyonlarca tüketiciye ulaşmış ve 160’tan fazla ülkeye girmiş durumda.

5G YARIŞINDA FARK ATIYOR

Huaweiönderliğindeki Çin’in, özellikle 5G yani beşinci nesil kablosuz iletişim teknolojisinde ABD’nin önünde yarışı sürdürdüğü ifade ediliyor. ABD’nin henüz sahip olmadığı 5G alt yapısındaHuawei’nin en yakın rakipleri AB’denEricssonveNokia. Ancak onların bile teknolojik gelişmişlikleri düşünüldüğünde,Huaweiseviyesinde olmadıkları dile getiriliyor.

TEKNOLOJİDE İDDİALI ATILIMLAR

Kendi işletim sistemini 2017’de geliştiren Çin, dünyanın en büyük radyo teleskopuna, en uzun hızlı tren hattı ağına ve uzaya gönderilen ilk kuantum iletişim uydusuna da imzasını attı. Klonlama, embriyo, kök hücre ve virüs araştırmaları gibi alanlarda da büyük atılımlar yapan Çin, yapay zekada ve bunun savunma alanına yönelik uygulamalarında da bir hayli iddialı. Çin, teknolojinin birçok alanında ilerleme kaydederken, akıllı telefonlar ve yeni nesil mobil internet teknolojisi de bu pastadan payına düşeni alıyor.

04 Nisan 2019 Perşembe

Etiketler : Dünya