ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı yeni gümrük tarifeleri, 12 Mart 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. ABD böylece, 2018’de ilk kez uyguladığı çelik (yüzde 25) ve alüminyum (yüzde 10) tarifelerini genişletti, alüminyumda vergi yüzde 25’e yükseldi. Yeni tarifelerle Kanada, Meksika, AB ülkeleri, Brezilya, Güney Kore, Japonya ve Avustralya gibi müttefiklerin daha önceki anlaşmalarla sağladığı istisnalar son buldu.
Bu adım, ABD’nin küresel ticaret ortaklarının sert tepkisine yol açarken, dünya ekonomisinde belirsizlik ve durgunluk endişelerini artırdı. Özellikle çelik, alüminyum ve otomotiv sektörlerinde bu kararın etkilerinin hissedilmesi öngörülüyor.
REKABET ARTACAK
ABD’nin yeni adımı sonrası, küresel piyasalarda oluşabilecek arz fazlası ve fiyat dalgalanmalarının Türk çelik üreticilerini de dolaylı şekilde etkilemesi bekleniyor. Bu ortamda küresel pazarda fiyat dalgalanmalarının yaşanması ve rekabetin artması olası görülüyor. Türk çelik sektörü de farklı pazarlara yönelerek olası kayıplardan korunmaya çalışacak. Ancak tarife eşitsizliğinin ortadan kalkmasının Türk çelik sektörü için farklı sonuçları olacak.
Sektörde güçlü olan diğer ülkelerin istisnalarının kaldırılması, Türk çelik ihracatçılarının tarife dezavantajını ortadan kaldırdı. Bu durumda rekabet şartlarında dengeye ulaşan Türk çelik sektörünün, yeni şartları avantaja çevirmesi ve ABD’deki payını artırması bekleniyor. Türk çelik sektörünün toplam ihracatı içinde ABD’nin payı yüzde 3-4 civarında bulunuyor. Geçtiğimiz yıllarda tarife dezavantajına rağmen ABD’den tamamen vazgeçmeyen ihracatçıların, bu pazara daha kuvvetli yöneleceği belirtiliyor.
ALÜMİNYUM İÇİN PAZAR ARAYIŞI
Diğer taraftan, alüminyum sektörünün de Türkiye’nin ABD ile ticareti sınırlı olmakla birlikte, küresel fiyat hareketlerinden etkilenme olasılığı bulunuyor. Türkiye’nin 2022 yılında alüminyum yarı mamul ve mamul ihracatı 6.7 milyar dolar oldu. Bu ihracatın yüzde 63’ü AB ülkelerine gerçekleştirildi. Türk alüminyum sektörü ağırlıklı olarak Avrupa pazarına entegre durumda. Bu nedenle ABD’nin ithalata getirdiği yüksek vergilerin, Avrupa’nın alüminyum tedarikinde pazar dengelerini değiştirebileceği tahmin ediliyor. ABD’nin Rusya menşeli alüminyuma yaptırımlar ve Çin alüminyumuna karşı yıllardır anti-damping vergileri uygulaması, küresel tedarik zincirinde Türkiye gibi ülkeleri potansiyel tedarikçi olarak öne çıkarabilir. Türk alüminyum sektörü, özellikle inşaat, otomotiv yan sanayi ve beyaz eşya alanlarında rekabetçi ürünlere sahip; bu avantajını kullanarak alternatif pazarlardaki boşlukları değerlendirebilir.
