Buzlanmaya karşı çevreci tuz

Çinli bilim insanları, kışın yollardaki buzlanmaya karşı doğrudan asfalta karıştırıla-bilecek ve yıllarca aktif kalabilecek çevreci bir tuz geliştirdi.

AYŞE BAŞAK

Kışın buzlanan yollar büyük tehlikeleri beraberinde getiriyor. Halihazırda yollarda kullanılan klorür bazlı buz eritme tuzları, özellikle suya karıştıklarında çevreye büyük zarar veriyor. Bunun yanı sıra buzlanmasını çözdükleri yolları bozup temas ettikleri araçların da paslanmasına neden oluyorlar. Ayrıca kış boyunca tekrar tekrar uygulanmaları gerekiyor. Hava soğuduğunda, kar yağdığında, asfaltta yeni bir buz tabakası oluştuğunda, tuz serpme kamyonları gelip müdahale edene kadar sürücüler tehlikelerle baş başa kalıyor.

KLORÜR İÇERMİYOR

Çin’in Hebei Bilim ve Teknoloji Üniversitesi bilim insanları, klorür içermeyen asetat bazlı bir ‘tuz’ geliştirerek, bu sorunları aşmak için yola çıktı. Geliştirdikleri tuz, çevreye klorürlü olanlardan çok daha az zarar verirken, çeliği ve diğer maddeleri daha az aşındırıyor. Üstelik çok daha düşük hava sıcaklıklarında da verimli bir biçimde çalışıyor.

ASFALT ÜRETİLİRKEN 

Araştırmacılar, bu yeni tuzu yapmak için önce bir yüzey aktif madde, silikon dioksit, sodyum bikarbonat ve fırın cürufunu karıştırarak ince bir toz elde etti. Sonra bu tozun parçacıklarını bir polimer solüsyonu ile kaplayarak mikro kapsüller ürettiler. Son adımda geleneksel bir asfalt karışımındaki mineral dolgu maddesinin bir kısmını elde ettikleri bu kapsüllerle değiştirdiler. Yani tuz asfaltın üstüne dökülmüyor, asfalt üretilirken içine katılıyor ve yapısal olarak buzlanmayı önlüyor. 

DONMA NOKTASI -21ºC

Elde edilen tuz ile üretilen bu özel asfalt, bir otoyolun rampasında test edildi ve sadece üzerine düşen karı sürekli olarak eritmekle kalmayıp, aynı zamanda suyun donma noktasını O ºC’den -21ºC’ye düşürdüğü görüldü.

Çalışmayla ilgili bir makale, yakın zamanda ACS Omega dergisinde yayınlandı. 

27 Şubat 2023 Pazartesi