Büyükelçiler atandı fırsat penceresi açıldı

Afrika’nın üçüncü, dünyanın 42. büyük ekonomisi olan Mısır, coğrafi konumu ve büyüyen ekonomisiyle Afrika pazarında ticaret fırsatları sunuyor. Mısır ile karşılıklı büyükelçilerin yeniden atanması, Türkiye için fırsat penceresi de açtı.

HABER: ŞEVVAL ÖZDEMİR

Türkiye-Mısır ilişkilerinde 13 yıl sonra yeni bir sayfa açılıyor. 2013 yılında Mısır’da yaşanan siyasi gelişmeler üzerine iki ülke diplomatik ilişkileri asgariye indirmişti. Ancak geçtiğimiz hafta, 10 yıl aradan sonra karşılıklı olarak yeniden büyükelçilerin atanmasına karar verildi.

KİLİT ARTERLERDEN BİRİ

Mısır, Asya ve Avrupa arasında önemli bir ticaret yolu ve dünya ekonomisinin kilit arterlerinden biri olan Süveyş Kanalı’na ev sahipliği yapıyor. Diplomatik kaynaklardan alınan bilgilere göre, bundan sonraki süreçte Ankara-Mısır yol haritasında önemli konu başlıkları yer alıyor. Bunların başında, 2013 yılından beri kopuk olan ikili ilişkilerin derinlemesine ele alınarak, iletişimsizliğin giderilmesi geliyor. Dışişleri bakanlıklarının eşgüdümünde yürütülecek bu çalışmalarda siyasi iletişimin yeniden tesis edilmesi, güvenlik, savunma, ikili ticaret ve ulaştırma gibi birçok konuda yeniden temasların başlaması hedefleniyor. Kaynaklardan alınan bir diğer bilgiye göre, tarafların normalleşme açısından en rahat olacakları alan ekonomi olarak görülüyor. Ankara-Kahire arasında ticaret hacminin artması için özellikle Türkiye yatırımcılarının Mısır’a ilgisini kaybetmemesinin süreç açısından önemli olduğuna işaret ediliyor.

TÜRKİYE’NİN TİCARET ORTAĞI

Mısır, dünyada en çok ticaret açığı veren ülkeler arasında yer alıyor. En yakın ticari ilişkilerini ABD, Çin ve Almanya ile kuran Mısır’ın, en çok ithalat yaptığı 5. ülke ise Türkiye. 

2019 yılındaki 5.4 milyar dolarlık ikili ticaret büyüklüğü ile Mısır, Türkiye’nin en büyük 19. ticaret ortağı konumuna geldi. 2021 yılında Türkiye’nin Mısır’dan ithalatı 2.21 milyar dolar, 2022’de 2 milyar 331 milyon dolar iken, bu yılın ilk 5 ayında 1 milyar 299 milyon dolar olarak hesaplandı. 2022 yılında ülkeye ihracatımız bir önceki yıla göre yüzde 0.8 artışla 4.5 milyar dolar oldu. 

MISIR İTHALATINDA TÜRKİYE

Türkiye’nin 2022 yılı toplam ihracatında Mısır, yüzde 1.7 pay ile 16. sırada yer alıyor. Mısır’ın 2022 yılı genel ithalatında Türkiye yüzde 3.9 pay ile 8. sırada. Ülke ihracatının bölgelere göre dağılımına bakıldığında; AB’nin payı yüzde 34, Ortadoğu’nun yüzde 24, Afrika’nın yüzde 12 ve Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Bölgesi’nin payı yüzde 10 düzeyinde.

Türkiye’nin Mısır’a en fazla ihracat yaptığı sektörler mineral yakıtlar ve yağlar, demir çelik, makina ve mekanik parçalar ile otomotiv. Son 5 yılda mineral yakıtlar ve yağlar ile demir çelik sektörlerindeki ihracatımız azalırken, makina ihracatımız yıllık ortalama yüzde 8 ve otomotiv ihracatımız yıllık ortalama yüzde 19 artıyor. Tüm sektörler arasında en yüksek artışı, yıllık ortalama yüzde 27 ile kumaşlar gösteriyor. 

STA DAHA ETKİLİ OLABİLİR

Türk firmalarının yurt dışında iş yapabilmeleri için uygun bir ticaret ve yatırım ortamının oluşturulması hedefiyle ihtiyaç halinde yabancı ülkelerde oluşabilecek sorunların şeffaf ve adil olarak takip edilebileceği mekanizma tesis ediliyor. İki ülke arasında yapılan ticari anlaşmalar, vergiler ve gümrük uygulamaları bakımından ihracatta büyük önem taşıyor. Mısır ve Türkiye arasında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ve Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması bulunuyor. İlişkilerin normalleşmesiyle söz konusu anlaşmanın da daha efektif uygulanması bekleniyor. 

TİCARET HACMİNDE 15 MİLYAR $ MÜMKÜN

Mısır ile karşılıklı büyükelçi atamasını değerlendiren İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, iki ülkenin politik ve ticari ilişkilerinin iyi olmasının bölge ve ülkeler için büyük önem taşıdığını söyledi. Avdagiç, “2022 yılına baktığımızda Mısır’la ticaret hacmimiz 7 milyar dolar seviyesinde. Ancak ihracatımız 4.5 milyar dolar; ciddi bir artış gözüküyor. 2 milyar dolara yakın dış ticaret fazlamız bulunuyor. Yeni adımla birlikte bu rakamın hızla yükseleceğini öngörüyoruz. 15 milyar dolar ticaret hacmine ulaşmak mümkün. Bu rakama 2023 yılında ulaşılmasa da makul bir süre içerisinde ulaşılmaması için bir sebep görülmüyor” dedi.

ÖZELLİKLE DOĞU AFRİKA’YA AÇILIM

Türkiye ve Mısır arasındaki ilişkilerin tarihi, bin yılı aşan bir derinliğe sahip… Sanayi açısından ise 2000’li yıllar bir milad olarak kabul edilebilir. Özellikle 2000’lerden sonra Türk girişimciler, hem Mısır pazarında daha da güçlenmek hem de Mısır üzerinden Ortadoğu ve Afrika ülkelerine avantajlı erişim için bu ülkeye birçok yatırım yaptı. Sedat Sanayi Bölgesi’nde yoğunlaşan Türk yatırımları, 2013’ten sonra konjonktüre bağlı olarak duraksama yaşadı. İki ülke arasındaki ilişkilerin etkisiyle bazı yatırımlar tamamlanamadı, bazıları ise tam kapasite çalışamadı. Ancak aradan geçen 10 yıl sonra iki dost ve kardeş ülke yeniden ilişkileri normalleştirme kararı aldı. Buna bağlı olarak karşılıklı büyükelçilerin atanması kararlaştırıldı. Şimdi gündem, karşılıklı yatırımları verimli hale getirme ve birlikte yeni pazarlara etkili açılma, özellikle Doğu Afrika’ya...

10 Temmuz 2023 Pazartesi