HABER: ADEM ORHUN
Ulaşım ve taşıma ihtiyacına çözümler üreten otomotiv sektörü geçen yüzyıl boyunca teknolojiye de yön verdi. Birçok tüketici ürününün geliştirilmesine zemin oluşturan sektör, dünya ekonomisinin yüzde 5’ine denk gelen bir büyüklüğe ulaştı. 2017’de yaklaşık 95 milyon adet olan toplam motorlu araç üretiminin 2020’de 100 milyona yükselmesi bekleniyor.
OTONOM SÜRÜŞ
Dünya Enerji Konseyi’nin raporuna göre 2050 yılında dünyada yaklaşık 3 milyar araç olacak. Bu ise elektrikli ve otonom arabaların pazardaki paylarını artırmalarıyla gerçekleşecek. Elektrik motorları, otonom sürüş gibi yapısal yeniliklerin otomotiv sektörünü değiştirmesi bekleniyor. Çünkü artık teknoloji, otomotiv endüstrisine yön veriyor.
OTOMOTİV UNICORNLARI
Bu arada girişimcilik ekosisteminde değeri 1 milyar doları aşan startuplar listesinde artık otomotiv girişimleri de var. Unicornlar sadece yazılım ve e-ticaret değil, otomotiv, malzeme, biyoteknoloji gibi alanlardan çıkıyor. 2017’de global unicorn listesinde hiç otomotiv alanında girişim bulunmazken, bu yıl bu sektörden 11 unicorn küresel arenaya ilk adımını attı.
Bu gelişmeler girişimcilik ruhunun kuvvetli olduğu Türkiye için de örnek oluşturuyor. Yerli ve milli otomobil hedefi doğrultusunda bir otomotiv unicornu çıkarma fırsatı için zemin uygun görünüyor.
Değişimin getirdiği fırsat ortamından yararlanmak için girişimcilerin desteklenmesi, Ar-Ge çalışmaları ve teknoparklar büyük önem taşıyor. Bu kapsamda İstanbul Ticaret Odası’nın iştiraklerinden Teknopark İstanbul’daki firmaların yürüttüğü çalışmalar ve Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi’nde (BTM) büyüyen girişimler önemli bir potansiyel taşıyor.
ELEKTRİKLİ YOLLARDA
Global pazarlarda geleceğin otomobilleri akıllı ve otonom özellikleri ile ön plana çıkıyor. ABD, AB ülkeleri ve Çin’de 2030 yılında yaklaşık 81 milyon otonom, 600 milyon akıllı otomobilin trafikte olacağı tahmin ediliyor.
Her yıl hava kirliliğinden kaynaklanan onbinlerce ölümün yaşandığı Avrupa ülkeleri bir bir yeni dönemin tarihini bile vermeye başladı. Fransa ve İngiltere, 2040’ta benzinli ve dizel araçlara izin vermeyeceğini ilan etti.
Değişim yavaş ilerliyor gibi görünse de Avrupa’da, geçen yıl elektrikli ve hibrit araç sayısı 1 milyonu geçti. Norveç ise Mart 2019’da trafikteki araçların yarısından fazlasının elektrikli olduğu ilk ülke oldu.
HİZMETLER DEĞİŞİYOR
Birbirini etkileyen bu gelişmeler hem araçların yapısını hem de satış sonrası hizmetleri değiştirecek.
Nitekim Bosch Türkiye ve Ortadoğu Başkanı Steven Young, dünyada son 100 yılın en kapsamlı teknolojik dönüşümünün yaşandığını ifade etti. Young, Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde “Katma Değerli Büyümenin Anahtarı İnovasyon ve Girişimcilik” panelinde yaptığı konuşmada “En büyük değişim yazılıma elektronik ve yapay zekaya geçmek. Türkiye’deki şirketlerin yüzde 80’inden fazlası 2025’ten sonra yok olacak parçaları üretiyorlar” dedi.
Bu yapısal değişime dikkat çeken başka bir önemli açıklama da Mercedes Benz Türk AŞ Direktörler Kurulu Başkanı Süer Sülün’den geldi. Sülün, “İçten yanmalı araçlardan elektrikli araçlara geçiş döneminde Türkiye gerekli adımları hızlıca atmalı. 30 yılı aşkın süredir edindiğimiz tecrübelerle oluşan üstünlüğümüzü bu sayede koruyabiliriz” dedi.
Bu açıklamalarla dikkat çekilen değişime, SETA’nın “Küresel Otomotiv Sektörünün Değişimi ve Yerli Otomobil Projesinin Geleceği” başlıkla raporunda da yer veriliyor. Raporda, elektrikli araçlarda daha az hareketli parça bulunduğundan az bakım isteyeceği kaydediliyor.
YAZILIM ÖN PLANDA
Gelecekte araçlarda donanımdan ziyade yazılım ön plana çıkacak. Değer zincirinde en önemli husus yazılım olacak. Otonom araçlar için yeni ekipman ve yazılımla ilgili servis hizmetleri fiyatları da artıracak. Teknolojik özellikler sebebiyle araç başına bunun 5 bin dolar seviyesinde olacağı tahmin ediliyor.
YENİ POLİÇELER
Endüstrinin yeni çağında ulaşım araçlarını oluşturan parçalar değiştiği gibi araç hasar ve kaza sigortaların da değişeceği belirtiliyor. Bu duruma uyum için hükümetler, otomobil üreticileri, yan sanayi tedarikçileri, teknoloji şirketleri, altyapı operatörleri, sigorta şirketleri, servis hizmeti verenler ve diğer kesimlerin birlikte çalışması gerektiği belirtiliyor.
Sigorta şirketlerinin otonom araçların üretim sürecini ve siber saldırılara karşı korunmasını sigorta poliçelerine uygun bir şekilde dahil etmeleri gerekiyor. Ayrıca yeni araç modelleri için kapsamlı farklı sigortalar oluşturulacağı öngörülüyor.
STANDARTLAR DEĞİŞECEK
Aracın üretilmesi dışında standartların belirlenmesi, yolların hazırlanması, altyapı operatörlerinin ve iletişim firmalarının güvenli çözümler üretmesi de bu süreçte ‘tek yön’ olacağı kabul ediliyor. Nitekim Türkiye’de 2013 yılında devreye giren 3G’nin mobil cihazlardan görüntülü konuşmayı kolaylaştırdığı gibi; 5G de otonom seviyesi artan araçların güvenli seyrini ve iletişim bağlantılarını sağlayacak.
Bu değişime dikkat çeken KPMG’nin “Otonom Araçlar Çağında Otomobil Sigortaları” (The Chaotic Middle: Automobile Insurance in the Era of Autonomous Vehicles) ve “Geleceğin Arabası (The Future of The Car) raporları önde gelen otomotiv üreticisi ülkelerin otoriteleri tarafından da paylaşılmış durumda.
Bütün bunlar, otomotiv sektörünün yapısal değişim içine girdiği ve 2030’a kadar otomotiv sektöründe kendini göstereceği tezinin kuvvetlendiriyor.
Artık otomotiv endüstrisi ile birlikte ilgili sektörler ve tüketiciler yeni bir virajda. Şimdi yedek parçadan servislere sigortacılıktan yazılıma kadar birçok sektörün, değişimi anlayıp, yeni çağın gereklerine göre dönüşüme hazırlanması gerekiyor.
TÜRKİYE’DE SEKTÖR YENİDEN TOPARLANIYOR: FIRSAT DÖNEMİNDE SÜRECE HAZIRLANIYOR
2000 yılında 431 bin motorlu araç üretilen Türkiye’de bu rakam önceki yıl 1.8 milyona yükseldi. Banttan çıkan araç sayısına göre dünyada 14’üncü sırada yer alan Türkiye’nin otomotiv sektörü ihracatla büyürken, iç piyasa döviz kurlarına hassas olan satış rakamları 2018’in üçüncü çeyreğindeki ciddi bir daralma yaşadı. Bu daralmanın seyri mart ayında azalırken, milli otomobil hedefiyle birlikte elektrik motorlu araç projeksiyonu korunuyor. Geçtiğimiz günlerde Türkiye’de faaliyet gösteren iki firma, hibrit ve elektrikli araçlara batarya teknolojileri üretmek için işbirliği anlaşması imzaladı.
