Buğdayda rahatlatan rekolte tahmini

HABER: ŞEREF KILIÇLI

Uluslararası Hububat Konseyi (IGC), 2022-2023 pazarlama yılında küresel buğday üretiminin bir önceki üretim sezonuna göre 12 milyon ton azalışla 769 milyon ton, tüketiminin 2 milyon ton artışla 780 milyon ton, stok miktarının ise 11 milyon ton azalışla 271 milyon ton olacağını öngörüyor. Ayrıca 2022-2023 üretim sezonu için Avustralya’da hasat alanlarının daralması ve Fas’ta kuraklık nedeniyle üretimde azalış yaşanabileceği, Kanada’da ekilen alan ve verimin artışıyla geçen yıla göre üretimde önemli artış yaşanacağı da tahmin ediliyor.

YETERLİLİK DERECESİ

Yıllık ortalama 19 milyon ton buğday tüketen Türkiye’nin buğday üretimine bakıldığında; 2020 yılında 20.5 milyon ton olan üretim, kuraklığın etkisiyle 2021 yılında yüzde 13.9 azalarak 17.7 milyon tona düştü. Yeterlilik derecesi ise ekmeklik buğdayda yüzde 89.2, makarnalık buğdayda yüzde 259 seviyesinde gerçekleşti. Buğdayda hasat devam ederken Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, öngörüleri açıkladı. Şu anda stokların yerli ve milli olarak üretilmiş ürünlerden oluştuğunu ve 4 milyon tona ramak kaldığını belirten Kirişçi, “Bizim kesinlikle ürün arzıyla ilgili, kendi iç ihtiyacımız için bir problemimiz yok. 19.5-20 milyon ton buğday üretimi öngörüyoruz. Bu üretimle beraber kendi ihtiyacımızı içeriden karşılamış olacağız” dedi.

MİLLİ GÜVENLİK MESELESİ

Gıda konusunun bir milli güvenlik meselesi haline geldiğine de dikkat çeken Bakan Kirişçi, şunları söyledi: “O kendi kendine yettiğini zannettiğimiz ülkelerin, işi bir anda gıda milliyetçiliğine çevirdiklerini gördük. Kapıları kapattılar, ihracata yasaklar getirdiler. Bundan kaynaklı olarak da bir panik havası oluştu. Rusya-Ukrayna savaşı adeta bunun tuzu biberi oldu. Pandemi sürecinde bozulan üretim ve üretimi sağlayan tedarik zincirinde ciddi kırılmalar oldu. Bizim üreticilerimiz ise bu sıkıntılı süreçte üretmeye devam etti. Almış olduğumuz tedbirler sayesinde hamdolsun ülke olarak marketlerimizde bir ürün kıtlığı yaşanmadı.”

KATMA DEĞERLİ ÜRETİM

Diğer taraftan, Türkiye’nin işlenmiş gıda ürünlerinde önemli bir ihracatçı olması buğday ithalatını da etkiliyor. Buğday ithalatındaki küresel sıralamaya bakıldığında; Mısır, Çin, Endonezya, Türkiye ve Bangladeş ilk sıralarda yer alıyor. Türkiye’nin küresel buğday ithalatındaki payı, 2020-2021 döneminde yüzde 4.7 seviyesindeydi. Ancak 2021 yılında Türkiye’nin un ihracatı 3 milyon ton, makarna ihracatı 1.4 milyon ton, bulgur ihracatı 238 bin ton, irmik ihracatı 102 bin ton ve bisküvi ihracatı 566 bin ton olarak gerçekleşti. Türkiye un ihracatında dünyada 1’inci, makarna ihracatında ise 2’nci sırada yer alıyor. 2021 yılında bir önceki yıla göre mamul madde ihracatı buğday karşılığında yüzde 2’lik azalış yaşanmasına rağmen değerde yaklaşık yüzde 9’luk artışla 3.23 milyar dolar ihracat rakamına ulaşıldı. Türkiye, 2021 yılında 2.44 milyar dolarlık buğday ithalatına karşılık, 3.23 milyar dolarlık mamul madde ihracatı gerçekleştirerek, net 795 milyon dolar dış ticaret fazlası elde etti.

KÜRESEL GIDA FİYATLARI TEMMUZDA SEVİNDİRDİ

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nden (FAO) yapılan açıklamada, gıda emtia sepetinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimlerin izlendiği Gıda Fiyat Endeksi verileri paylaşıldı. Buna göre, Gıda Fiyat Endeksi, temmuzda bir önceki aya göre yüzde 8.6 düşüşle 140.9 puana geriledi. Böylece, Gıda Fiyatları Endeksi temmuz ayında son 10 yılın en sert aylık düşüşünü gösterdi. Endeks, Temmuz 2021’e göre ise yüzde 13.1 yükseldi. Temmuzdaki düşüşte, bitkisel yağlar, tahıllar, şeker ve süt ürünleri ile etin uluslararası fiyatlarındaki gerilemeler etkili oldu.

TAHIL KORİDORU ETKİSİ

Tahıl Fiyat Endeksi geçen ay hazirana göre yüzde 11.5 düşüş gösterdi. Bu dönemde endekste temsil edilen tüm tahılların uluslararası fiyatları düştü. Fiyatlardaki düşüş, Karadeniz tahıl girişimi ile Ukrayna’nın tahıl ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik anlaşmanın hayata geçirilmesi ve Kuzey Yarım Küre’deki hasat mevsiminden kaynaklandı.

Buğday fiyatları aylık bazda yüzde 14.5 geriledi. Tahıl Fiyat Endeksi temmuzda geçen yılın aynı dönemine kıyasla ise yüzde 16.6 arttı.

15 Ağustos 2022 Pazartesi

Etiketler : Gündem