Salı, 05 Kasım, 2024
BES, yeni düzenlemeler ve geliştirilen farkındalık projeleri ile ülke tasarruflarının sağlıklı bir şekilde artmasında rol oynuyor. Sistem, 18 yılda 13 milyon katılımcıya ulaştı. Bu sayede 178 milyar TL’lik bir fon sağlandı.
HABER: MÜGE BİBER
Sigortacılık ile Diğer Bazı Alanlara İlişkin Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; ebeveynler, 18 yaşını tamamlamamış çocukları adına Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) birikim yapabilecek. Kanun ayrıca sandık, vakıf ve dernek gibi kuruluşlardaki üye birikimlerinin BES’e aktarılmasına imkan sağlıyor. 18 yılda BES ile 13 milyon katılımcıya ve 178 milyar TL’lik bir katkıya ulaşıldı. Bu sistem, sadece bireylere tasarruf edinme alışkanlığı sağlamıyor, aynı zamanda milli sermayeyi de güçlendiriyor.
HEDEF 2023
TÜİK verilerine göre toplam nüfusun 22.7 milyonu, 18 yaş altında olan gençlerden oluşuyor. Konuyla ilgili verileri ve yeni düzenlemeyi İstanbul Ticaret’e değerlendiren Türkiye Sigortalar Birliği Başkanı Atilla Benli, şunları kaydetti:
“18 yaş altındaki 23 milyon gencin tasarruf alışkanlıklarının pekiştirilmesi ile sisteme giren katılımcı sayılarında artış yaşanacak. İlk etapta 2.5-3 milyon çocuğumuzun BES’e giriş yapacağı öngörülürken, 50 milyar TL’lik bir fon oluşacağı tahmin ediliyor. BES dışındaki vakıf, sandık, dernek vb. kuruluşlardaki emeklilik birikimlerinin 2023 yılsonuna kadar BES’e aktarımına imkan verilecek. Bu sayede yüksek fon getirilerinden çok daha geniş bir kesimin yararlanmasının önü açılıyor. Burada aktarıma konu olacak tutarın ilk etapta 10 milyar TL olması, 18 yaşın altındakilerin de dahil olmasıyla sisteme giren paranın 50 milyar TL’yi bulması planlanıyor.”
SEKTÖR BÜYÜYOR
Sigorta ve emeklilik sektörü, 2020 yılsonu itibarıyla 307.8 milyar TL aktif büyüklüğü ile bankacılıktan sonra finansal sistemin ikinci büyük aktörü oldu. Sektör, 2020 yılının ilk yarısında yüzde 1.6 yavaşlayan genel ekonominin aksine büyümesini sürdürdü. 2020 yılı sonunda prim üretimi hayat dışı sigortalarda yüzde 17.7 artış ile 68.2 milyar TL, hayat branşında ise yüzde 27 artış ile 14.4 milyar TL oldu. Hayat ve hayat dışı sigortalarda bu sonuçlarla prim üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19.3 artarak82.6 milyar TL oldu.
TASARRUF ARTACAK
İstanbul Ticaret Üniversitesi Finans ve Bankacılık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayben Koy, konuyla ilgili olarak İstanbul Ticaret’e yaptığı açıklamada, küçük birikimlerle daha güvenilir bir geleceğe sahip olunabileceğini belirtti. Koy, daha güçlü bir ekonomi için tasarruf oranlarını artıran her türlü sistemin, iç tasarrufla gerçekleştirilen yatırımların, dışa bağımlılığı azaltmak için çok önemli olduğunu vurguladı. Doç. Dr. Ayben Koy, açıklamasına şöyle devam etti: “Daha iyi bir ekonomi, daha yüksek tasarruflara ve gönüllü katılımcıların artmasına neden olurken, tasarruf ve katılımcı artışı da ekonomiyi destekleyici olacaktır. Bu karşılıklı ilişki, herkesin anlayabileceği dilde BES’in anlatılması ve desteklenmesi ile birlikte güçlenecektir. Bu da hepimiz için daha iyi bir gelecek anlamına geliyor.”
GRUP SÖZLEŞMELERİ TEŞVİK EDİLECEK
Sistemle işverenler, çalışanları için kuracağı bireysel emeklilik sözleşmelerine katkı payı ödeyerek vergi avantajı elde edebilecek. Çalışanları, işveren grup emeklilik sözleşmeleri yoluyla Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) dahil edebilirler.
Bu durumda çalışanlar adına ödenecek katkı payları ücretle ilişkilendirilmeksizin, ticari kazancın tespitinde gider olarak indirilebilecek. Çalışanlar için ödenen katkı payları ve getirilerinden oluşan birikimler için 7 yılı aşmamak kaydıyla hak kazanma süresi tespit edebilir. Bu sayede işverenler çalışanları için motivasyon, firma için çalışan sadakati sağlayabilir.
BES’İN 18 YILLIK KM TAŞLARI
Türkiye’de sosyal güvenlik reform çalışmaları başlatılarak, 28 Mart 2001’de Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu çıkarıldı. Kanun, 7 Ekim 2001’de yürürlüğe girdi ve nihayetinde Bireysel Emeklilik Sistemi, 27 Ekim 2003’te ilk emeklilik planlarının onaylanmasıyla birlikte fiilen başladı. BES’te, 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla katılımcıların yatırdıkları katkı paylarına devletin yüzden 25 oranında katkı sağlamaya başlamasıyla, sisteme katılım oranı arttı. Böylece katılımcı tarafından yatırılan her 100 TL’ye 25 TL devlet yatırmaya başlamış oldu. Türkiye’de bireysel emeklilik sistemine 2003 yılı sonunda 15 bin 245 kişi katılırken, bugün 13 milyon kişi sisteme kayıtlı.
KESİNTİ YAPILMAYACAK
BES’e geçmek isteyenler, 1 Ocak 2021 itibariyle mevcut emeklilik planlarını, yurt içi ve yurt dışındaki birikimlerini 2023’ün sonuna kadar aktarabilecek. BES’e aktarılan tutarlar gelir, kurumlar vergisi ile her türlü harç, damga vergisi, banka ve sigorta muamele vergisinden istisna tutulacak. Aktarım sırasında kişilerden giriş aidatı dahil hiçbir kesinti yapılmayacak. Aktarım yapanlar 3 yıl içinde maluliyet ve ölüm haricindeki bir nedenle sistemden ayrılamayacak.
İTO, FARKINDALIK İÇİN PANEL DÜZENLEMİŞTİ
İstanbul Ticaret Odası, 2019 yılında Emeklilik Gözetim Merkezi işbirliği ile ‘Emekliliğimiz İçin Buluşuyoruz, Türkiye BES’leniyor’ konulu panel düzenlemişti. Farkındalığı artırmak için düzenlenen panelde İTO Başkanı Şekib Avdagiç, tasarrufla ilgili mutlaka eğitim verilmesi gerektiğinin altını çizerek, bu konunun milli bir politika olması gerektiğini söylemişti. Avdagiç konuşmasında; BES’in yeterince anlatılamadığına, doğru tanıtımla sistemin içine daha fazla insanın çekilebileceğine, yeni katılımcı bulmak için değişik metodların hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekmişti.
PRİM ÜRETİMİ ARTTI
31 Aralık 2020 itibarıyla Türkiye Sigortalar Birliği’ne 63 sigorta ve emeklilik şirketi ile 4 reasürans şirketi üye. Üye şirketlerden derlenen verilere göre, 2021 yılı mart sonu itibarıyla toplam prim üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15.8 arttı ve 25 milyar 292 milyon 540 bin 229 TL oldu.
ÜLKELERİN FARKINDALIK İÇİN UYGULADIĞI PROGRAMLAR
Avrupa ülkeleri emeklilik ve sigorta sektörünün önemine yönelik farkındalığı artırmakiçin çeşitli programlar düzenliyor. Bunlardan birkaçı şöyle:
31 Mayıs 2021 Pazartesi
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı