Avrupa’ya enerjide can suyu Türkiye’den

Enerji hub’ı olma yolunda adımlar atmaya devam eden Türkiye, TANAP ve TürkAkım hatları ile Avrupa’nın enerji arzı güvenliğindeki önemini de artırıyor.

Diğer hatlarda sorunlar yaşanırken, enerji kriziyle boğuşan Avrupa’ya 2022 yılında TürkAkım ve TANAP üzerinden giden toplam doğalgaz miktarı 23.8 milyar metreküp oldu.

Türkiye, 7 uluslararası doğalgaz boru hattı, 4 LNG tesisi, 2 yer altı doğalgaz depolama tesisiyle, enerjide merkez ülke olma hedefinde ilerlerken, enerji arz güvenliğindeki konumunu da güçlendiriyor. Açılışı 8 Ocak 2020’de yapılan TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı üzerinden bugüne kadar Türkiye’ye 26.7 milyar metreküp, Avrupa’ya ise 30.5 milyar metreküp gaz sevkiyatı yapıldı. Söz konusu hat üzerinden geçen yıl Türkiye’ye 8.6 milyar metreküp, Avrupa’ya ise 12.5 milyar metreküp gaz ulaştırıldı. 

TOPLAM 97 MİLYAR METREKÜP DOĞALGAZ

Güney Gaz Koridoru’nun ‘belkemiği’ niteliğindeki TANAP’tan (Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı) geçen yıl Türkiye’ye 5.8 milyar metreküp, Avrupa’ya 11.3 milyar metreküp gaz sevk edildi. 

Boru hattının faaliyete geçtiği günden bu yana Türkiye’ye toplam 20.5 milyar metreküp, Avrupa’ya da 19.5 milyar metreküp gaz taşınmış oldu. Böylece, TürkAkım ve TANAP üzerinden faaliyete geçtikleri dönemden bu yana Türkiye ve Avrupa’ya yapılan gaz sevkiyatı miktarı toplamda 97 milyar metreküp seviyesine ulaştı. Diğer hatlarda sorunlar yaşanırken, enerji kriziyle boğuşan Avrupa’ya 2022 yılında TürkAkım ve TANAP üzerinden giden toplam doğalgaz miktarı ise 23.8 milyar metreküp seviyesinde gerçekleşti.

HEM TÜRKİYE HEM AVRUPA

TürkAkım, her biri 15.7 milyar metreküp olmak üzere toplam 31.5 milyar metreküp gaz taşıma kapasitesine sahip iki hattan oluşuyor. İlk hat üzerinden Türkiye’ye, ikinci hat üzerinden ise boru hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. ve Gazprom’un eşit ortaklığında kurulan TürkAkım Gaz Taşıma A.Ş. tarafından Avrupa’ya gaz aktarılıyor. Gürcistan-Türkiye sınırında Posof’tan başlayan TANAP, 20 il, 67 ilçe ve 600 köyden geçerek Yunanistan sınırında Avrupa ülkelerine gaz iletimi yapan Trans Adriyatik Boru Hattı’na (TAP) bağlanıyor. TANAP’ın Gürcistan-Türkiye sınırından Eskişehir’de bulunan çıkış noktasına kadar olan kısmı 30 Haziran 2018’de devreye alınırken, Eskişehir’den Türkiye-Yunanistan sınırına kadar olan kısmı ise 2019 Ekim sonunda devreye alındı. Avrupa’daki tesislerinin devreye alınmasıyla birlikte 31 Aralık 2020 itibarıyla TAP Boru Hattı üzerinden Avrupa’ya ticari gaz akışı başladı.

TANAP’DA KAPASİTE İKİYE KATLANACAK

Diğer taraftan, geçtiğimiz yıl Azerbaycan ile Avrupa Komisyonu tarafından temsil edilen AB arasında enerji alanında stratejik ortaklık mutabakat zaptının imzalanmasından sonra TANAP’ın önemi daha çok arttı. Azerbaycan, TANAP boru hattıyla taşınan doğalgaz ihracatının 16 milyar metreküpten 32 milyar metreküpe, TAP boru hattıyla da 10 milyar metreküpten 20 milyar metreküpe çıkarılması konusunda çalışmalar yapıyor. Ayrıca Azerbaycan, Avrupa’ya doğalgaz ihracatını 2027 yılına kadar iki katına çıkarmayı planlıyor. Türkiye, TANAP projesinin yüzde 30 oranında ortağı ve aynı zamanda gazın üretim yeri olan Şah Deniz 2 Sahası’nın da yaklaşık yüzde 20 oranında ortağı konumunda bulunuyor.

AZERBAYCAN DOĞALGAZ ÜRETİMİNİ YÜZDE 6.5 ARTTIRDI 

Azerbaycan geçen yıl toplam 32.6 milyon ton petrol üretirken, doğalgaz üretimi yüzde 6.5 artarak 46.7 milyar metreküp oldu. Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov, yaptığı açıklamada, Azerbaycan’ın 2022 yılında toplam 32.6 milyon ton petrol ürettiğini bildirdi. Azerbaycan’ın 2022’de petrol ihracatı ise 26.3 milyon ton olarak gerçekleşti. 2022’de ülkenin doğalgaz üretiminin 2021’e göre yüzde 6.5 artarak 46.7 milyar metreküp olduğunu ifade eden Şahbazov, bunun yüzde 47.7’sine denk gelen 22.3 milyar metreküp gazın ihraç edildiğini belirtti.

23 Ocak 2023 Pazartesi