ÖZGÜR YILMAZ
Son yıllarda yaşanma sıklığı gittikçe artan doğal afetler, dünyada ve özellikle sigorta sektöründe oldukça fazla konuşulur hale geldi. Zira bu afetler başta insani kayıplar nedeni ile can yakarken, bir yandan da yarattıkları ağır yükler nedeni ile ülke ekonomilerine ciddi zararlarda yaşatabiliyor. Bu nedenledir ki doğal afetler ile ilgili sigortaların da önemi gün geçtikçe artıyor. Aynı zamanda bu sigortalardaki penatrasyonun artırılması adına da çalışmalar gerçekleştiriliyor.
Kamunun menfaati ve olası deprem hasarlarında devlet ekonomisinin negatif yönde etkilenmemesi açısından DASK poliçelerinin önemi tartışılmaz. Lakin hâlâ istenilen seviyelerde bir sigortalılık oranı maalesef ki yok.
EYLÜL BAŞINDAN İTİBAREN
Bildiğiniz üzere son düzenlemelere göre artık DASK yerine ZAS’ı (Zorunlu Afet Sigortası) konuşacağız. ZAS, Türkiye sigorta sektöründe oldukça önemli bir adım. Ülkemiz maalesef ki deprem ülkesi olarak anılsa da diğer afetler de özellikle son yıllarda sıkça yaşanmaya başladı. Bu da haliyle diğer afetlerde de sigortanın önemini ve ihtiyacını gözler önüne sererek ZAS’ın hayata geçmesine sebep oldu. ZAS, hayata geçmesi halinde deprem ile birlikte diğer birçok doğal afet hasarlarını da teminat altına alacak.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun, ZAS’ın genel şartlarını belirleyip yayınlamasının ardından sigorta şirketleri sistemlerini ZAS’a uyarlayacak. Tahminen eylül ayının başından itibaren artık zorunlu deprem sigortası kalkacak ve konutlar ZAS’a tabi olacak. Mevcut DASK poliçesi olan sigortalılar da yenileme dönemlerinde ZAS poliçesi ile devam edebilecek.
ORMAN YANGINLARINI DA KAPSAYACAK
ZAS başta deprem ve sel olmak üzere heyelan, yer kayması, dolu, hortum, fırtına, yanardağ patlaması gibi birçok doğal afeti kapsamı içerisine alacak. Hatta dünyada çok örneği olmayan orman yangınlarının da ZAS’ın kapsamında olması planlanıyor.
Deprem sigortasına, deprem riski yüksek olan yerlerde deprem için yüksek prim ödenirken, sel için daha az prim ödenecek ve aynı şekilde sel riski yüksek olan yerlerde sel için yüksek prim ödenirken, deprem için daha az prim ödenecek.
Özellikle sel ve heyelan hasarlarında eşyalarında belirli tutara kadar sigorta kapsamına girmesi konusunda çalışmalar yapılıyor. Ancak eşya teminatı belirli tutara kadar olmalı ki planlanan da o yönde.
KAMU ADINA FAYDALI
ZAS’ın teminatının bu şekilde genişletilmiş olması oldukça önemli ve kamu adına faydalı, bununla birlikte her ne kadar ZAS teminatlarını genişletmiş olsa da konut poliçelerine olan ihtiyaç ve gerekliliğin bitmesi mümkün değil. ZAS’ın teminatlarının genişlemesi ile konut poliçelerine olan ihtiyacın azalacağı yönünde yanlış fikirlerin ortaya çıkmaması adına ZAS ve konut poliçelerinin detaylarının doğru şekilde sektöre izah edilmesi gerekiyor.
AKARYAKIT TÜKETİMİNE DİJİTAL TAKİP
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, 2025’te devreye alacağı Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi ile akaryakıt tüketimini dijital olarak takip edeceklerini açıklaması ile 2025 başında uygulamaya konulacak Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi ile akaryakıt tüketimi dijital olarak takip edilebilecek. Uygulama başlama tarihi olan 1 Ocak 2025'ten itibaren araç plakalarının ödeme kaydedici cihazlara girişi elle yapılamayacak.
2025’te hayata geçirilmesi planlanan Taşıt Tanıma Sistemi ile akaryakıt alımının başlamasının sigorta sektörü açısından da fayda sağlaması adına önemli bir talebimiz var. Bildiğiniz üzere ülkemizde hâlâ zorunlu trafik sigortasını yaptırmayan ciddi bir kesim var. Bu hem Güvence Hesabına ciddi bir maliyet yükü yaratırken hem de sigortasız araçların genel sigortalanabilir araç sayısına oranla yüksek kalması bu branştaki zararı da haliyle yüksek tutuyor.
TRAFİK SİGORTASI OLMAYAN ARAÇLAR İÇİN TALEP VAR
Sigortasız araçların karıştıkları trafik kazaları nedeniyle diğer sürücü ve hak sahiplerinin yaşadıkları mağduriyetlerin engellenmesi, sigortasız araçların sosyal güvenlik sistemi ile güvence hesabı nezdinde oluşturdukları mali yükün giderilmesi ve vergisel kayıpların önüne geçilmesini teminen, tescili yapılmış ama zorunlu trafik sigortası bulunmayan motorlu araçlara poliçe yaptırılması için belirli bir süre verilmesi ve bu sürenin sonunda poliçe yaptırmayan araçlar için re'sen cezai müeyyide uygulanması için İçişleri Bakanlığı’nın 2024-2027 Karayolu Trafik Güvenliği Eylem Planı çalışmaları kapsamına da aldığı mevzuat çalışmalarının biran önce tamamlanması ve bahse konu Ulusal Taşıt Tanıma Sistemine Sigorta Bilgi ve Gözetim merkezi kanalı ile trafik sigortasız araçlarında dahil edilmesi suretiyle, akaryakıt alımı sırasında otomatik plaka okuma sisteminde araçların zorunlu trafik sigortası olup olmadığının kontrolü, trafik sigortası olmayan araçlara belirli bir süre verilmesi ve bu sürenin sonunda poliçe yaptırmayan araçlar için re'sen cezai müeyyide uygulanması yönünde bir talebimiz var.
Bu araçların da sigortalanmasının sağlanması adına 2025’te hayata geçmesi planlanan ticari araçlarda zorunlu, bireysel araçlarda şimdilik isteğe bağlı olarak uygulanacak olan taşıt tanıma sistemi ile akaryakıt alımı sırasında sigortası bulunmayan araçların SBM entegreli olarak tespitinin sağlanması ve ilk akaryakıt alımı esnasında bu kişilerin sigortasını yaptırması adına araç sahiplerine 15 günlük bir süre tanınması, ikinci yakıt alımı sırasında henüz poliçe yaptırılmamış ise de bu araçlara cezai bir yaptırım uygulanması yönündeki talebimizi sektörün ilgili kurumları ile paylaştık. Umuyoruz ki tüm sektör ve kamu adına faydalı olacak bu önerimiz 2025 itibari hayata geçerek sektöre yeni bir fayda sağlıyor olsun.
Son dönemlerde yine yakından takip ettiğimiz ve sektörümüzü ilgilendiren bir diğer konu da motorlar ile ilgili. Bildiğiniz üzere 50 cc altı motorsikletler trafik sigortası yaptırma zorunluluğuna tabii değiller. Trafikte yoğun şekilde yer alan bu motorların da zarar verdikleri durumlar söz konusu iken her gün artan sayıları ile birlikte zarar verebilme ihtimalleri de son derece artar vaziyette. Hal böyle olunca da bu motorlarında zorunlu trafik sigortasına tabii tutulması yönündeki talebimizi sıkça dile getirdik.
MOTOSİKLETLER İÇİN DE VERGİ UYGULAMASI
Geçtiğimiz ay devlet tarafından 100 cc altı MTV ye tabii olmayan motosikletlere 125 cc motor takıldığı tespit edilerek devlet tarafından tespit edilen bu motosikletler içinde vergi uygulaması ve cezai işlem uygulamasının başlatılması yönünde bir çalışma başlatıldı. Bu hem MTV tarafından önem arz ederken hem de bu motorlarında trafikte riskinin arttığı anlamına gelmekte. Buda 50 cc altındaki motosikletlere de trafik sigortasının zorunlu tutulması yönündeki talebimizi destekler yönde.
Belediyelerce uygulanan işyeri açma ruhsatlarının sigorta acentelerinde uygulanmaması yönündeki talebimizi de sıkça dile getiriyoruz Bildiğiniz üzere sigorta acenteleri acentelik kurulduktan sonra Ticaret odaları aracılığı ile fiziki şartlara uygun olup olmadıklarının kontrolü için bir denetime tabiiler. Ticaret odaları tarafından böyle bir uygulamaya zaruri olarak tabii olan sigorta acentelerinin ayrıca bağlı bulundukları belediyeler tarafından da işyeri açma ruhsatına tabii tutulmaları ikinci benzer bir işlem yaratmakta. Günümüzde avukatlık ve mali müşavirlik faaliyeti gösteren kurumların belediyelerce uygulanan işyeri açma ruhsatından muaf tutulmalarını örnek alarak sigorta acentelerinin de bu haktan yararlanmasının mümkün olabileceğini, meselenin kanun koyucu iradesi gerektirmesi nedeni ile bu konunun ilgili kurumlarca çözülebileceğini düşünüyoruz.
PAZARIN EN BÜYÜK PAYINI SİGORTA ACENTELERİ YÖNETİYOR
Sektörde de sigorta acenteliği özelinde de çözüme kavuşması gereken konu başlıkları üzerinde büyük bir hassasiyet ile çalışıyor ve sektörümüzü ilgilendirebilecek her konuyu yakından takip edip olası durumları ön görerek sektöre ve mesleğimize fayda sağlayacağına inandığımız önerilerimizi gerek kanun koyucular gerekse sektör temsilcisi kurumlar ile ivedilikle paylaşıyoruz. Özellikle Türkiye’de sigorta acentelerinin önemi herkesçe kabul görmüş durumda, zira sigorta pazarının en büyük payını sigorta acenteleri yönetiyor. Ülkemiz koşullarında birebir ilişkiler ve güven temeli üzerine kurulan sigorta sözleşme süreçlerine bakıldığında sigorta acentelerinin sahip olduğu gücün varlığının sarsılması ya da sektördeki payının düşmesi öngörülebilecek bir şey değil.
