Arabuluculuk sisteminde her iki taraf kazanıyor

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “Arabuluculuk sisteminde taraflar değil, her iki taraf kazanıyor” değerlendirmesinde bulundu.

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, tahkimin ulusal mevzuata eklenmesiyle Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımının yıllık ortalama 10 milyar dolar seviyesine çıktığını belirtirken, İTO Başkanı Avdagiç ise ekonominin gelişmesinde hukuki temele dikkat çekti.

Yargı ve İş Dünyası Sempozyumu, Adalet Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) işbirliğinde Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlendi. Sempozyuma Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç de iştirak etti. Sempozyumda ekonominin-ticaretin gelişiminde hukukun rolü ve hukuki süreçlerin hızlı işlemesinin etkilerine yönelik değerlendirme ve öneriler dile getirildi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, sempozyumda yaptığı konuşmada, dünya ekonomisini ters yüz eden pandemiyle beraber yüksek enerji fiyatları ve krediye erişim problemleri, hammadde fiyatlarındaki artış gibi durumların iş dünyasını olumsuz ve kökten etkilediğini söyledi.

BAŞARI ORANI YÜZDE 99

Hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğa dikkat çeken Bakan Tunç, tarafların dostane bir şekilde, barışçıl bir yöntemle uzlaşarak haklarını az masrafla daha kısa sürede kavuşmasını sağlayan bir yöntem olduğunu, böylece yargının da iş yükünü azaltan ve kalitesine katkı sunan bir mekanizma olduğunu kaydetti. Tunç, 2013 yılında ihtiyari arabuluculuk olarak Türk hukukuna giren, 2018 yılından itibaren iş hukuku, ticari davalar ve tüketici davalarında, dava şartı arabuluculuk olarak sistemin devam ettiğini söyledi. Arabuluculuk sistemine ilişkin istatistiki bilgiler de paylayan Tunç, 10 yılda 4 milyon 770 bin arabuluculuk başvurusu olduğunu, bu başvurulardan 3 milyon 100 bininin, yani yüzde 70’inin anlaşma ile sonuçlandığını, bu oranın ihtiyari arabuluculukta yüzde 99, zorunlu arabuluculukta ise yüzde 49 başarı olduğunu aktardı.

KAPSAM GENİŞLETİLECEK

Bakan Tunç, 1 Eylül’den itibaren kira uyuşmazlıklarında arabulucuya intikal eden 32 bin 197 dosyadan da görüşmeleri tamamlanan 4 bin 169 uyuşmazlığın anlaşmayla sonuçlandığını dile getirdi. Kira uyuşmazlıklarında 3 bin 15 uyuşmazlığın ise anlaşma sağlanamadığı için mahkemeye intikal ettiğini dile getiren Tunç, anlaşma sayısının daha yüksek olduğunu söyledi. Bakan Tunç, “Bunlar, kira ilişkisinden doğan uyuşmazlıklarla ilgili arabuluculuk uygulamasının ilk meyveleri. Önümüzdeki süreçte de arabuluculuk sisteminin kapsamını genişletmeye devam edeceğiz” değerlendirmesinde bulundu ve bunun gerekçesini de şöyle açıkladı: “Arabuluculuk sisteminde taraflar değil, her iki taraf kazanıyor. Toplum kazanıyor, toplumsal huzur ve barış kazanıyor. En nihayetinde insanımız kazanıyor, milletimiz kazanıyor.”

ALTERNATİF ÇÖZÜM

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, sempozyumun açılışında, reel sektör olarak yargı camiasıyla istişareye önem verdiklerini ve hukuk sistemini sadece devletin değil, ekonominin de temel direği olarak gördüklerini söyledi. Hisarcıklıoğlu, “Tahkim ve arabuluculuk gibi yargıdaki iş yükünü azaltacak, adaletin zamanında ve doğru tecelli etmesini sağlayacak yöntemlerin, ülkemizde ve iş dünyamızda yaygınlaşmasına gayret ediyoruz” şeklinde konuştu. Gelişmiş ekonomilerde, ticari uyuşmazlıkların yüzde 75’inin alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleriyle sonuçlandırıldığını aktaran Hisarcıklıoğlu, tahkim uygulamasının da yaygınlaşmasını sağladıklarını dile getirdi. Hisarcıklıoğlu, “Tahkim de ticari hayatın ihtiyaçlarına cevap veren, hızlı, uzmanlaşmış, esnek ve daha az masraflı bir yargılama hizmeti sunuyor. Tıpkı mahkeme kararları gibi icra daireleri vasıtasıyla icra ediliyor. Taraflar, uzman hakem veya hakemleri serbestçe seçebiliyor” diye konuştu. 

Hisarcıklıoğlu, “Eskiden Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımı, yılda 1 milyar doları geçmezdi. Hükümetimizin tahkimi ulusal mevzuatımıza eklemesinin etkisiyle Türkiye’nin yatırımcılar nezdinde cazibesi arttı. Gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımı yıllık ortalama 10 milyar dolarlar seviyesine çıktı” değerlendirmesinde bulundu.

‘EKONOMİ VE TİCARETİ DARALTAN DA GENİŞLETEN DE HUKUKİ ALTYAPIDIR’

İTO Başkanı Şekib Avdagiç, bir milletin nesilden nesile aktarılan ve kültürel kodlarından iktisadi zihniyetine kadar her şeyi içeren en önemli kurumunun hukuk olduğunu dile getirdi. Hukuk ile ekonomi arasındaki dostluğun yeniden kurulması gerektiğine işaret eden Avdagiç, “Bizim hukukumuzda geçmiş ticaret kodlarımız mevcuttur. Geriye sadece bu ruhun günün dili ve anlayışına büründürülmesi kalıyor” diye konuştu. Avdagiç, ekonomiyi ve ticareti daraltanın da genişletenin de hukuki altyapı olduğunu belirterek, şöyle devam etti: “Hukuk altyapınız, yatırımı ve yatırımcıyı, üretimi ve üreticiyi, ticareti ve tüccarı ne kadar koruyorsa, sizin ekonominiz de o kadar büyür. Hem yerli hem yabancı yatırımcı için cazibe merkezi olur. Hukuksal altyapınız ne kadar ayrıntıcı ne kadar kısıtlayıcı ne kadar üretimi bağlayıcı olursa o kadar çorak bir ülkeye dönersiniz.” 

Hukuk sisteminin şeffaf, hızlı, adil ve öngörülebilir olması gerektiğine dikkati çeken Avdagiç, hukuk reformunun bir süreç olduğunu, dolayısıyla devam ettirilmesi gerektiğini ifade etti.

16 Ekim 2023 Pazartesi