Türkiye’nin Milli Teknoloji Hamlesi kapsamında attığı adımlarla Ar-Ge ekosistemi güçlenirken, 2023’te Ar-Ge harcamalarının gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYİH) oranının 1.8’e çıkması hedefleniyor. Bu oran geçen yıl 1.03 düzeyindeydi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan derlemeye göre, Türkiye’de 2009-2018 döneminde Ar-Ge harcamalarının sürekli arttığı rakamlara yansıdı. 2009’da Ar-Ge’ye yapılan toplam harcama yaklaşık 8.1 milyar lira iken, bu tutar 10 yılda yaklaşık 5 kat artarak geçen yıl sonu itibarıyla yüzde 375 yükselişle 38.5 milyar liraya yükseldi.
PERSONEL HARCAMALARI
Söz konusu dönemde gayrisafi yurtiçi Ar-Ge harcaması toplam 187.6 milyar liranın, 96 milyar lirasını personel harcamaları, 68.7 milyar lirasını diğer cari Ar-Ge harcamaları ve 22.8 milyar lirasını yatırım harcamaları oluşturdu.
Mali ve mali olmayan şirketlerin Ar-Ge harcamaları bu dönemde 4 milyar liradan 23.3 milyar liraya çıktı. Bu şirketlerin 2009-2018 döneminde ise toplam Ar-Ge harcamaları 97.6 milyar lira olarak hesaplandı. Kâr amacı olmayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlet harcamaları söz konusu dönemde 1 milyar liradan 3.6 milyar liraya çıkarken, toplam harcama tutarı 19 milyar lira olarak kayıtlara geçti. Yükseköğretim kurumları ise bu dönemde Ar-Ge’ye toplamda 71.1 milyar lira harcadı.
289 BİN 791 İSTİHDAM
Bu dönemde toplam Ar-Ge personeli 135 bin 43’ten 289 bin 791’e yükseldi. Tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden Ar-Ge personeli sayısı ise 73 bin 521’den 172 bin 119’a çıktı. Bunların 104 bin 376’sı mali ve mali olmayan şirketlerde, 56 bin 364’ü yükseköğretimde, 11 bin 379’u genel devlette istihdam edildi.
