Afet riskine karşı bütünsel dönüşüm

Türkiye Afetle Mücadele Programı (TAMP) kapsamında İl Afet ve Risk Azaltma Planı (İRAP) faaliyetleri İstanbul’da hızlandırıldı. İRAP, 38 afet türüne karşı 454 maddelik eylem planına göre yürütülüyor. İRAP’ta belirlenen 454 eylem maddesinden bugüne kadar yüzde 25’i tamamlandı.

TAMP kapsamında İstanbul Valiliği’nin başlattığı İRAP çalışmalarına; 138 kurum ve kuruluş, belediyeler, odalar ve akademisyenler de paydaş.  Buna göre, İstanbul’da üretim ve ticaret merkezlerindeki işyerlerinin afet dayanıklılık testi 1 yılda tamamlanacak. Gerekli yatırım ve yenileme ise 5 yılda bitecek. 

HABER: ŞEREF KILIÇLI

Kahramanmaraş merkezli ve 11 ilimizi etkileyen depremler, kentsel dönüşüm ve afetlere hazırlık sürecinin çok boyutlu düşünülmesi gerekliliğini de ortaya çıkardı. Kentin ayrılmaz parçası sanayi üretiminin de bu dönüşümün içinde olması parametreler arasında. İstanbullu sanayiciler bütünsel dönüşümü savunurken, teknoloji ve çevreyle barışık, ihracata dayalı hedefleri olan, kaliteli istihdamı içeren sanayi kollarının yine İstanbul’da kalmasını önceliyor. Lojistik avantajları da büyük olan İstanbul’un, Türkiye’nin sanayisinde katma değerli teknoloji konusunda bayraktarlık yapmayı sürdürmesi talep ediliyor. 

ÜRETİM VE İSTİHDAM 

Ekonomi verilerine bakıldığında, Türkiye ekonomisinin lokomotifi İstanbul, geçtiğimiz yıl dünyanın 234 noktasına 99.4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. İstanbullu şirketlerin Türkiye’nin ihracatındaki payı ise yüzde 39.1 seviyesinde. İstanbul sadece ticaret, finans, turizm, eğitim açısından değil, sanayi üretimi açısından da bir merkez konumunda. Üretilen milli gelirin yüzde 30’unu sağlayan İstanbul’da faaliyette bulunan sanayi işletmesinin çalışan sayısına göre dağılımına bakıldığında ise yüzde 47.51’i mikro, yüzde 39.72’si küçük, yüzde 11.41’i orta ve yüzde 1.36’sı büyük ölçekli işletme. Sigortalı istihdamın da yüzde 24’ünü İstanbul sağlıyor.

Çalışmalar kapsamında AFAD arama kurtarma eğitimleri de veriyor

İTO DESTEK VERİYOR

Afetlere hazırlık konusunda, iş dünyası kuruluşlarının da içinde olduğu önemli çalışmalar gerçekleştiriliyor. 

Bu faaliyetlerin en önemlisi, Türkiye Afetle Mücadele Programı (TAMP). Türkiye genelinde hayata geçirilen program aynı zamanda, illerin kendi afet planları, izlenecek yol haritası ve işlem süreçlerini de kapsıyor.

TAMP kapsamında, İstanbul Valiliği tarafından başlatılan İl Afet ve Risk Azaltma Planı (İRAP) çalışmalarında; 138 kurum ve kuruluş, büyükşehir ve ilçe belediyeleri, akademisyenler ve alanında uzman 550 teknik personel afet riskine karşı seferber oldu. İRAP Eylem Planı çalışmalarına, İstanbul Ticaret Odası da katkı sunuyor.

YÜZDE 25’İ TAMAM

Dinamik bir yapıda olan İRAP sürecinde, bugüne kadar 2 çalıştay ve 101 toplantı yapıldı. Toplantılarda görüşülen 38 afet türünden İstanbul’u daha fazla etkileyeceği öngörülen en önemli 9 tehlike türü başta olmak üzere; tüm doğal afet ve acil durum riskleri için süresi, asli ve destek sorumlusu belirlendi. Çalışmalar neticesinde kurumlar için risk azaltma eylemleri; 4 amaç, 34 hedef, 454 eylem olarak tespit edildi. Edinilen bilgiye göre, bugüne kadar plandaki maddelerin yüzde 25’i gerçekleştirildi. 

DEPREM PERFORMANSI 

İRAP’da işyerleri konusunda yapılacak çalışmalar da geniş bir şekilde yer alıyor. İşyerlerinin depreme hazır hale getirilmesi konusunda üretim ve ticaret merkezlerinde nasıl hareket edileceği de belirlendi. İlgili maddeye göre; organize sanayi bölgesi (OSB), küçük sanayi siteleri ile haller ve toptan gıda üretim-satışı yapılan merkezlerde hizmet veren binaların deprem performans belirleme çalışmaları 1 yıl içinde yapılacak. Ayrıca mevzuatın gerektirdiği yatırım, yenileme işlemlerine başlanılacak ve 5 yılda tamamlanacak. Bir başka dikkat çekici madde ise fon konusunda. Buna göre; işyerlerinin ve üretim tesislerinin olası afetten kaynaklı zararlarının karşılanmasına yönelik yardımlaşma dayanışma fonu oluşturulacak.

İSTANBUL’DA 5 İLÇE ÖNEMLİ 

İRAP’taki bilgilere göre; sanayi kuruluşları Başakşehir, Esenyurt, Bayrampaşa, Zeytinburnu ve Tuzla ilçelerinde yoğunlaşmış durumda. Sanayi tesislerinin yüzde 38’i, istihdamın yüzde 35’i yine bu ilçelerde. Sanayi işletmelerinin sektörel dağılımında ilk sırada yüzde 15.56 ile giyim eşyaları, ikinci sırada yüzde 12.55 ile metal ürünleri, üçüncü sırada ise yüzde 10.85 ile makina ekipmanlar sektörleri yer alıyor. Sanayi sektörü istihdamında ise yüzde 21.47 ile giyim eşyaları imalatı, yüzde 9.84 ile metal ürünleri imalatı, yüzde 8.29 ile tekstil ürünleri imalatı sektörleri ilk üç sırada bulunuyor.

8 OSB FAALİYETTE 

Sanayi envanterinde bir başka veri; İstanbul’da faaliyette olan 8 OSB, 3 özel endüstri bölgesi, 3 serbest bölge, 194 küçük sanayi sitesi var. İstanbul, toptan ve perakende ticaret, ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmetleri faaliyetlerinde de merkez konumunda. İstanbul’da bu faaliyetlerin yer aldığı hizmetler sektörü, ekonomide GSYH ve istihdam verilerine göre ilk sırada bulunuyor. Hizmetler sektörünün il GSYH içindeki payının yüzde 30 bandında olduğu belirtiliyor. İstanbul, aynı zamanda gün geçtikçe güçlü bir teknoloji merkezi haline geliyor. Patent başvurularının yükselmesi ve şehirde 56 üniversite ile 10 teknoparkın bulunması pek çok sektöre yeni fırsatlar sunuyor.

DOĞRU YÖNTEM SÜRDÜRÜLEBİLİR PLANLAMA

Sanayinin İstanbul’dan taşınması tartışmaları İstanbul Ticaret Odası’nın mart ayı meclis toplantısında da gündeme geldi. Yaşanılan süreç sebebiyle “İstanbul’dan sanayiyi çıkaralım’ diyenlerin olduğunu ve bunun çok tehlikeli bir söylem olduğunu belirten İTO Başkanı Şekib Avdagiç, bu konuda iş dünyasının görüşlerini şöyle aktardı: “İTO olarak İstanbul’daki üretimin, ticaretin, ekonomik ünitelerin zorla şehir dışına çıkarılmasının doğru olmadığını düşünüyoruz. Bunun doğal, tabii ve sürdürülebilir bir planlama ile yapılmasının çok daha doğru olacağını öngörüyoruz. Dolayısıyla bütün bu resmi kurgularken ülkenin üretmeye, ihracat yapmaya, istihdam oluşturmaya devam etmesi gerekiyor.”

İŞYERLERİ RİSK ANALİZİNE GÖRE HARİTALANACAK 

İRAP Eylem Planı’nda İstanbul’daki işletmeler konusunda yer alan maddelerden bazıları şu şekilde:

* Gıda lojistik/tedarik/stok-hareket/dijital veri giriş takip yazılımı oluşturularak gıda üretim-lojistik-depo-satış işyerlerince kullanımı özendirilecek.

* Paketlenmiş su üreticileri ve tedarikçilerinin olası bir afet halinde yeniden üretime geçebilecekleri 10 günlük süre içinde talebi karşılayabilecek stokları bulundurmaları sağlanacak.

* Kurumsal kaynak planlama (ERP) yaklaşımı ile oluşturulacak veri tabanı altyapısında; iş makinaları, kullanılabilir kamu/özel şahıs arazileri, boş binalar/bağımsız bölümler, gönüllü katkı beyan ve kapasiteleri, gıda/diğer acil ihtiyaç stokları hızlı şekilde oluşturulacak ve güncellemelerin yapılması sağlanacak.

* Alt ve üst seviyeli sanayi kuruluşlarının, tehlike ve riskleri hakkında düzenli aralıklarla kamuoyunu bilgilendirici eğitimler verilecek.

* İşyerlerinin risk analizine göre haritalaması yapılacak ve yatırımcı-hizmet veren kamu kurumları ile paylaşılacak. 

* Afet sonrası oluşan ihtiyaçların öncelikle afet bölgesindeki üretim ve satış yapan firmalardan sağlanması konusu müdahale planlarına dahil edilecek.

* Çalışan yapısının, imalat ve hizmet sektörlerinin yüksek katma değer üretecek şekilde tasarlanması sağlanacak. İşyeri/bina izin ve ruhsat süreçleri bu doğrultuda düzenlenecek. Mesleki eğitim/sanayide ara eleman ihtiyaç programları geliştirilecek. Yoksul kentliler için mikro finansman programları uygulanacak.

* İşyerlerinin ve Organize Sanayi Bölgelerinin Afete Hazır İşyeri projesi kapsamında telsiz haberleşme ağına dahil edilmesine yönelik ihtiyaç ve değerlendirme çalışmaları yapılacak.  

* Organize Sanayi Bölgeleri’nde 100 ve üzeri çalışanı olan tesislerde 10 kişilik Acil Kurtarma ve İlk Yardım Ekibi (AKYE) kurulması sağlanacak. 

Planın tamamı için: https://istanbul.afad.gov.tr/kurumlar/istanbul.afad/PDF-Dosyalar/irap_istanbul.pdf

20 Mart 2023 Pazartesi