Dünyanın en büyük pazarı olan ABD’de kabul edilen Enflasyonu Düşürme Yasası, AB’de ses getiriyor. Geçtiğimiz yılın sonunda, AB’den misilleme sinyali gelmiş, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sanayi yatırımlarına yönelik kamu destek kurallarını basitleştireceklerini açıklamıştı. Ancak önceki hafta, Çekya, Danimarka, Finlandiya, Avusturya, İrlanda, Estonya ve Slovakya’nın ticaret bakanları, AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis’e ortak imzalı mektup gönderdi. Mektupta, ABD’nin Enflasyonu Düşürme Yasası kapsamındaki yeşil sübvansiyonlarına yanıt olarak AB çapında kalıcı veya hedefsiz sübvansiyonlar sağlanmaması gerektiği kaydedildi.
FİNANSMAN AÇIĞI ENDİŞESİ
Yeşil sanayi desteği konusunda ABD ile karşı karşıya gelinmemesinin önemine dikkat çekilen mektupta, AB’nin Enflasyonu Düşürme Yasası ile ilgili sorunları ABD ile müzakere ederek çözebileceği belirtildi. Mektupta ayrıca, AB Komisyonu’nun bu duruma karşı hazırlayacağı tedbirin özellikle finansman açığının belirlenmesine yönelik kapsamlı bir analize dayanması, yeni bir fon kurularak finansman sağlanmaması gerektiği ifade edildi. Sübvansiyonlara çok fazla bel bağlamanın AB iç pazarında eşit şartlar altında rekabet ve mali sürdürülebilirliği tehlikeye soktuğu kaydedilen mektupta, bu durumun sübvansiyon konusunda rekabet yarışına yol açabileceğine işaret edildi.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ
Ortak mektupta, AB’nin Covid-19 kurtarma programı kapsamında 390 milyar Euro’luk bir fonunun yalnızca 100 milyar Euro’luk kısmının kullanılmış olduğu anımsatılarak, mevcut AB fonlarının yeşil sanayi desteğine yöneltilebileceği belirtildi. Söz konusu mektupta imzası olmamasına rağmen Almanya, Hollanda ve Belçika da AB’nin ortak biçimde borçlanarak yeni bir fon kurmasına karşı. 10 ülke, AB’nin mevcut fonlarının yeşil sanayi alanına aktarılması ve yeni bir fonlanma mekanizması kurulmaması gerektiğini düşünüyor. AB üyesi 27 ülkenin lideri, 9-10 Şubat’ta Brüksel’de bu konunun da ele alınacağı bir zirve düzenleyecek.
MUAFİYET TALEBİ
ABD’nin Enflasyonu Düşürme Yasası’nda, stratejik ve temiz enerji sektörlerine yönelik yatırımlar için 369 milyar dolarlık kaynak ayrıldı. Vergi indirimleriyle elektrikli otomobil satın almayı teşvik etmeyi de öngören yasa kapsamında, Kuzey Amerika’da üretilen bataryaların kullanıldığı ve bu bölgedeki madenlerden çıkan mineralleri içeren elektrikli araçlara 7 bin 500 dolara kadar vergi indirimi verilmesi gibi düzenlemeler yer alıyor. AB, vergi indirimlerini ABD’de üretilen içeriğe bağlı hale getiren yeni düzenlemenin Avrupa’daki otomobil şirketlerini ve batarya ile yenilenebilir enerji ekipmanları dahil yeşil ekonomi alanındaki üreticileri dezavantajlı hale getireceğinden endişe duyuyor. Kanada ve Meksika, ABD’deki yasa kapsamından muaf. AB de ABD’den bu yasa kapsamında kendi şirketlerine muafiyet talep ediyor. Bu konuda AB ve ABD tarafı görüşmeleri sürdürüyor.
