ABD Başkanı Donald Trump’ın başlattığı tarife savaşları, küresel otomotiv sektörünü derinden etkilemeye başladı. İlk olarak çelik ve alüminyum gibi emtia ürünlerine uygulanan ek vergiler, doğrudan otomotiv sektörünü hedef aldı. Bu temel girdilerin ardından otomobillere ve otomobil parçalarına da yüzde 25 oranında ek gümrük vergisi getirildi. Trump yönetimi, her ne kadar Çin hariç tüm ülkelere yönelik gümrük vergilerini 90 günlüğüne ertelemiş olsa da bu erteleme otomobiller ve otomobil parçalarını kapsamadı.
3 MAYIS BEKLENİYOR
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada; motorlar, şanzımanlar, güç aktarma organları parçaları ve elektrikli bileşenler gibi otomotiv bileşenlerine uygulanan tarifenin yalnızca 3 Mayıs’a kadar ertelendiği belirtildi. Bu süreçte sektör gözünü 3 Mayıs’a çevirirken, belirsizlik devam ediyor ve ABD’ye uygulanan yüzde 25’lik ek vergi halen yürürlükte.
ASKIYA ALDILAR
Bu durumdan ilk etkilenenler, ABD’ye yüksek ihracat yapan otomotiv şirketleri oldu. Artan maliyetler ve öngörülemeyen ticaret politikaları nedeniyle birçok otomotiv markası ABD’ye araç sevkiyatını durdurdu. Aralarında Alman Volkswagen’in bazı modelleri ile Audi markasının tamamı, İngiliz Jaguar Land Rover, Lotus, Rolls-Royce, Aston Martin, Japon üreticilerden Nissan, Subaru ve Mitsubishi’nin de bulunduğu birçok marka, ABD’ye araç ihracatını belirsiz bir süreliğine askıya aldı. Stellantis ise ABD’deki beş üretim tesisinde faaliyetlerini durdurduğunu ve Kanada ile Meksika’daki iki ayrı montaj hattında üretimi geçici olarak askıya aldığını açıkladı. Şirket, bu kapsamda 900 işçiyi geçici süreyle işten çıkardı.
TEPKİ BÜYÜDÜ
Firmalar yalnızca yeni ihracatı durdurmakla kalmadı, aynı zamanda ABD gümrüklerinde bekleyen araçların da pazara girişini engelleyerek, bu araçları gümrüklerde tutmaya başladı. Bu durum tedarik zincirinde aksamalara yol açtı. Öte yandan, Avrupa pazarında da tepki büyüyor. Amerikalı girişimci Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla, Avrupa’da artan tepkiler nedeniyle satışlarda düşüş yaşamaya başladı. Avrupa’daki bazı iş insanları, bu süreçte Tesla alımlarını durdurduklarını açıklarken, markanın bölgedeki satışları ciddi oranda geriledi.
YATIRIM DA ARTTI
Bazı üreticiler ise doğrudan tüketiciye fiyat artışıyla karşılık verdi. İtalyan lüks otomobil üreticisi Ferrari, sınırlı sayıda ürettiği tüm modellerin ABD fiyatlarında en az yüzde 10 oranında zam yaptığını duyurdu. Diğer markalar ise ellerindeki stokları eritip, yeni tarifelere göre yeniden değerlendirme yapacaklarını açıkladı. Öte yandan, üretimini ABD’de sürdüren otomobil üreticileri de bu gelişmelere paralel olarak üretim planlarını gözden geçirdi. Yatırımlarını artırmaya hazırlanan şirketlerden biri olan Güney Koreli Hyundai, Georgia ve Alabama’daki mevcut tesislerine destek olmak amacıyla Louisiana’da 5.8 milyar dolarlık bir çelik fabrikası da dahil olmak üzere toplam 21 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıkladı. Tesla ise Houston yakınlarındaki bir tesise yaklaşık 200 milyon dolarlık yatırım planladığını duyurdu. Ancak yeni Tesla Model Y üretiminin, Çin menşeli parçalarda yaşanan maliyet artışı nedeniyle askıya alındığı belirtildi.
2 AYLIK STOK VAR
Firmalar, ABD’ye ihracatı durdururken bayilere ‘mevcut stoklarınızı eritin’ talimatı verdi. Bunun ardından ise uygulanacak tarifelere göre ihracatı devam ettireceklerini açıkladılar. ABD basınında yer alan haberlere göre, ABD’nin ithal ettiği ve satışların devam etmesi halinde 40 ila 60 günlük bir stok durumu bulunulduğu kaydedildi.
ABD OTOMOTİV SEKTÖRÜ VERİLERİ
* ABD’de yılda 16 milyon araç satılırken bunun yarısı ithal ediliyor.
* Geçen yıl 197 milyar dolarlık araç ithal edildi.
* 14 milyon kişiye istihdam sağlanıyor.
* Tüketiciler satın alacağı ithal araç başına yaklaşık 12 bin dolar maliyet ödeyecek.
* Toyota, Mercedes-Benz, Kia ve BMW gibi markaların borsa değerlerinde düşüş yaşandı.
EN FAZLA HANGİ ÜLKELER ETKİLENECEK?
Avrupa otomobil üreticileri arasında en çok riske maruz kalanlar Alman ve İtalyan otomobil üreticileri. Japonya ve Güney Kore de büyük ihracatçı iken Kanada ve Meksika, ABD otomobil üreticilerinin tedarik zincirlerine derinlemesine entegre olmuş durumda.
