60 yıldır bilim sevdasını yurdun dört bir yanına taşıyor

Bu yıl 60. yaşını kutlayan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), gerçekleştirdiği bilimsel çalışmaların yanı sıra yayıncılık yönü ile de dikkat çekiyor.

Popüler bilim alanında gerçekleştirdiği çalışmalarla bilimi daha küçük yaştan itibaren zihinlere yerleştirme çabası içinde olan TÜBİTAK, her yıl bu alanda 1.5 milyon adet eseri yayın dünyasına kazandırıyor. 

HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL 

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), geçtiğimiz günlerde 60. yaşını kutladı. Türkiye’nin bilimsel altyapı hafızası konumunda olan yarım asırlık kurum, bilimi tabana yayma misyonuyla dikkat çekiyor. Her yıl ortalama 1.5 milyon popüler bilim yayını okuyucu ile buluşturan kurum, Türkiye popüler bilim yayınlarının atası olarak kabul ediliyor. 

56 YILDIR KESİNTİSİZ 

Ülke kalkınması için müspet bilimlerde araştırma ve geliştirme faaliyetlerine hizmet etmesi amacıyla 1963 yılında kurulan TÜBİTAK, kurulduğu günden bu yana bilimi tabana yaymaya devam ediyor. Kurum, çok büyük çapta bilimsel araştırmalara da imza atıyor. Kurumun faaliyet göstermeye başladığı yıldan 4 yıl sonra yani 1967 yılında başlayan yayın hayatı, hız kesmeden sürüyor. 

ÜCRETSİZ YAYIN 

Yayın hayatına 1967 yılında Bilim ve Teknik Dergisi ile başlayan TÜBİTAK, 1993 yılında da popüler bilim kitaplarını yayınlamaya başladı. Popüler bilim kitapları ile bilimin tabana yayılmasında önemli bir misyonu yüklenen TÜBİTAK, o yıllardan itibaren Türkiye’deki bilime olan ilginin ülke çapında gençler ve öğrenciler arasında yayılmasını sağladı. Kurum ayrıca 2015 yılından bu yana ücretsiz dijital popüler bilim yayını Bilim Genç’i de okurlarla buluşturarak, bilim adına hizmet sağlamaya devam ediyor.  

KARDAKİ AYAK İZİ 

TÜBİTAK, kurulduğu günden bu yana yüzlerce bilimsel projeye imza attı. Türkiye, kutup alanındaki araştırmalarını TÜBİTAK ile sistematik hale getirdi. Kutup bölgesine 2017 yılından bu yana bilimsel araştırma seferleri düzenleyen Türkiye’de 2019 yılından bu yana bu seferlerin koordinasyonu ve lojistiği, TÜBİTAK bünyesinde kurulan Marmara Araştırma Merkezi Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılıyor. 

SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR DÜNYA 

TÜBİTAK’ın desteklediği araştırmalar, daha sürdürülebilir bir dünya, daha iyi sağlık hizmetleri, daha verimli üretim yöntemleri ve daha adil bir toplum için çözümler sunmaya devam ediyor. TÜBİTAK’ın; önümüzdeki dönemde farklı destek ve finans mekanizmalarıyla öncelikle Ar-Ge ve yenilik konularında, yapay zekada, büyük veri ve bulut bilişimde, siber güvenlikte, biyoteknolojik ilaçlarda, motor teknolojilerinde, ileri malzemeler ve yarı iletkenlerde, ileri fotonik ve kuantum teknolojilerinde, Türkiye’nin dünyadaki yerini kuvvetlendirerek kilit teknolojilerde bilimsel temelin oluşturulmasını sağlamak adına hedefleri bulunuyor. 

BİLİM İNSANLARINA DESTEK 

TÜBİTAK, çeşitli araştırmalar için oluşturduğu fonların yanı sıra bilim insanlarına sunduğu burs imkanlarıyla da bilime destek sağlıyor. Yarım asırlık kurum, şu ana kadar verdiği lisans, lisansüstü ve doktora bursları ile araştırmalar için fon oluşturuyor. TÜBİTAK istatistiklerinden derlenen verilere göre, Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı bünyesinde kurum yalnızca 2010-2020 yılları arasında 123 binin üzerinde araştırmacıya burs imkanı sağladı. 

NATO’DAN AKREDİTE 

TÜBİTAK tarafından geliştirilen ve TÜBİTAK logosu taşıyan yerli ürünler, NATO ülkeleri tarafından kullanıldığı gibi siber güvenlik alanında Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojileri Araştırma Merkezi (BİLGEM) ve büyük mühimmatların farklı koşullarda test edilebildiği Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) laboratuvarları da NATO tarafından akredite edildi. Böylece NATO ülkeleri, Türkiye’nin altyapı ve teknolojilerini kullanarak kendi geliştirdikleri ürün ve mühimmatları test edebilmek için Türkiye’ye gelmeye başladı. Bu seviyede NATO’da 50 merkez var. Bunlardan 2’si Türkiye’ye ait. 

5 BİNİN ÜZERİNDE ARAŞTIRMACI

TÜBİTAK, bilim çalışmalarını erkenden desteklemek için ilkokul düzeyinde de burs sağlıyor. Lisans düzeyinde kendi projelerini yazan öğrencilerin banka hesaplarına ödeme yapılırken, her yıl 10 bin öğrenci bu şekilde destek alıyor. TÜBİTAK’ın şu anda 12 merkez ve enstitü statüsünde yapısı ve 5 binin üzerinde de araştırmacısı bulunuyor.

KRİPTO TEKNOLOJİ İHRAÇ EDİYOR 

TÜBİTAK’ın gerçekleştirdiği çalışmalar neticesinde teknoloji, diplomasinin bir aracı olarak konumlandırılmaya başlandı. Türkiye’nin bilimsel çalışmalarını desteklemek üzere kurulan, zamanla ülkenin kritik ve stratejik ihtiyaçlarını karşılamaya başlayan TÜBİTAK, Türkiye’nin güvenliği açısından ihraç edemeyeceği teknoloji ürünlerinin yerli üretimi için de fırsat oluşturuyor. TÜBİTAK, geliştirdiği teknolojilerle Türkiye’nin NATO ülkelerine kripto teknolojileri transfer eden bir ülke konumuna gelmesini de sağladı.

31 Temmuz 2023 Pazartesi