Kira gelirlerinde beyanname verme süresi yakında sona erecek. Geçen yıla ait konut ve iş yeri kira gelirlerinde beyanname süresi 2 Nisan'da bitecek. Vergi beyannamesi verme süreci konut sahibi olan emeklileri de ilgilendiriyor. Peki emekliler emlak vergisi verecek mi? Hangi emekliler vergiden muaf mevzuatta açıklanıyor.
Konuttan geçen yıl 33 bin lira, iş yerinden ise 230 bin lira üzerinde kira geliri elde eden gayrimenkul sahipleri gelir vergisi ödemekle mükellef. İstisna tutarının altında kira geliri elde edenler ise beyanname vermeyecek. Vergiden muaf kesimler arasında emekliler de bulunuyor.
HANGİ EMEKLİLER EMLAK VERGİSİ ÖDEMİYOR?
Bugünlerde emlak vergisiyle ilgili en çok sorulan sorulardan biri de “Emekliler hangi şartlarda emlak vergisi ödemiyor?” Faruk Erdem'in yeniasir.com.tr sitesindeki yazısına göre, emlak vergisinden muaf olmak için emeklinin Türkiye sınırları içinde 200 metrekareden küçük tek bir konut sahibi olması gerekiyor. Eğer bu tek konut sadece yılın bir döneminde oturulan yazlık ya da yayla evi ise muafiyet kapsamında yer almıyor. Sahip olduğu tek konutu kiraya verip başka bir evde kirada oturanlar muafiyet kapsamında bulunuyor. Ayrıca emeklinin çalışmaması şart.
EMEKLİLER NEREYE BAŞVURACAK?
Emekliler, şartları taşıdıklarına dair bildirim için konutun bulunduğu belediyeye müracaat ediyor. Belediyede işlemler yapılarak emlak vergisi sıfırlanıyor.
YENİ EMEKLİLER EMLAK VERGİSİ ÖDEYECEK Mİ?
Yeni emekli olanlar emlak vergisi ödeyecek mi sorusunun cevabı da mevzuatta yer alıyor. Emekli olunan tarihten sonraki yıl için emlak vergisi ödenmiyor. Yani 2024 yılında emekli olanlar bu yıl emlak vergisi ödemiyorlar. Bu yıl emekli olanlar ise 2026 yılından itibaren emlak vergisi ödemeyecek.
GERİYE DÖNÜK ÖDEME ALINABİLİR
Emlak vergisinden muaf olduğu halde, yani şartları taşımasına rağmen emlak vergisi ödemiş olan emekliler belediyeye müracaat ederek ‘yersiz’ olarak ödedikleri vergileri geri alabiliyor. Bu durumdaki emekliler ‘yersiz’ olarak ödedikleri bu vergileri 5 yıl geriye dönük olarak geri alabiliyor. Bunun için belediyeye bir dilekçe ile başvurmak gerekiyor.
EVİNİ KİRALAYAN EMEKLİLER NE YAPACAK?
Emekli, kendi evini kiraya verip başka bir konutta kirada oturuyorsa 'gerçek gider' yöntemini seçerek kira bedelini gider olarak düşebiliyor. Bu durumda ödediği kira bedellerini kira gelirinden düşerek daha az vergi verebiliyor. Hatta kira giderine göre hiç vergi de çıkmayabiliyor.
Tek evi olan emekliler emlak vergisi, çevre temizlik vergisi ödemiyor. Ancak kira geliri elde eden emekliler, diğer mükellefler gibi beyanname vermek zorunda. Beyanname verme süresi 2 Nisan’da doluyor. Bu emekliler, tek evini kiraya vermişse ve 2024 yılı kira geliri 33 bin liranın üzerindeyse beyanname vermek zorunda.
YANLIŞLIKLA ÖDEME YAPANLAR NASIL İADE ALACAK?
Yersiz ödeme yapmış olanlar veya emlak vergisini sehven ödeyenler, iade alabiliyor. Bunun için konut neredeyse oranın belediyesine dilekçeyle başvurmak gerekiyor. Yersiz ödeme yapanların emlak vergisini geri almak için taşınmazın bulunduğu belediyenin mali hizmetler müdürlüğüne sehven (yanlışlıkla) ödeme yaptığını bildirerek, 'düzeltme başvurusu' yapması gerekiyor.
VERGİ İADE DİLEKÇESİNDE NE YAZILACAK?
Belediye verilecek dilekçede “...falanca meskenime sıfır oranlı emlak vergisinin uygulanmasını ve geçmiş dönemde (şu yıllarda) emlak vergisi adı altında ödemiş olduğum paranın tarafıma iadesini talep ederim” diye yazılması gerekiyor.
KİRADAKİ EMEKLİ NE YAPACAK?
Peki kiradaki emekli ne yapacak? Tek evini kiraya vermiş, ama kendisi başka bir evde kirada yaşayan emekli, öncelikle kiraya vermiş olduğu evi için vergi beyannamesi verecek. Geçen yılki kira geliri 33 bin liranın üzerinde olanlar beyanname veriyor. Bu şekilde olup kendisi de kirada olan emekliye bazı şartlarda vergi çıkmayabiliyor.
BEYANNAME VERME SÜRESİ
2024 yılında kira geliri elde eden konut ya da iş yeri sahipleri, 1 Mart-2 Nisan tarihleri arasında beyannamelerini verebilecek. Konuttan 2024'te yıllık 33 bin lira, iş yerinden ise 230 bin liranın üzerinde kira geliri elde eden gayrimenkul sahipleri gelir vergisi ödeyecek. İstisna tutarının altında kira geliri elde edenler ise beyanname vermeyecek.
HAZIR BEYAN SİSTEMİNE NASIL GİRİLİR?
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Hazır Beyan Sistemi’ne gib.gov.tr adresinden veya e-devlet sitesinden girmek mümkün. E-devlet sitesine girdikten sonra arama kutusuna ‘Hazır Beyan Sistemi’ yazıldığında ilgili sayfa çıkıyor. Buradan kolayca beyanname verilebilir.
VERGİDE DÜŞÜLEN TUTARLAR
Hazır Beyan Sistemi’nde 2 gider yönteminden biri seçiliyor. Eğer düşülecek masraf yoksa ya da çok azsa götürü gider seçiliyor. Elde edilen gelirden önce 33 bin liralık istisna tutarı, sonra da yüzde 15 gider düşülerek vergi hesaplanıyor. Kiraya verilen ev için tadilat vb. masraflar yapılmışsa, sigorta, eğitim harcamalar varsa, ev krediyle alınmışsa 'gerçek gider' yöntemi seçilebiliyor.
AKRABAYA KİRALANAN EVLERİN VERGİSİ
Birinci dereceden akrabalara ücretsiz kullanım için verilen konutlarda kira geliri beyannamesi ve vergi işlemi yapılmıyor. Evin koruması için tahsis edilen kişiler de ücretsiz olarak kalabiliyor ve vergiye tabi olmuyor. Bunun dışındaki akrabalara ya da tanıdıklara ücretsiz tahsis edilen konutlar için ‘emsal kira bedeli’ belirlenerek beyanname verilmesi ve vergi ödenmesi gerekiyor.
