37 yazarın kaleminden İstanbul’un kültür çehresi

İstanbul’un kültürünü ve tarihini tanıtmayı misyon edinen İstanbul Ticaret Odası, Kitap İstanbul bünyesinde yeni eserler yayınlamayı sürdürüyor.

HABER: BARIŞ CABACI

Yayımcılıkta 136’ncı yılını kutlayan ve Resmi Gazete’den sonra Türkiye’nin en eski yayımcısı olan İstanbul Ticaret Odası, ‘İstanbul’un Kültürel Yüzü Cağaloğlu, Sultanahmet, Beyazıt’ kitabını tanıttı. Tarihi Yarımada’nın en önemli semtlerini ve mekanlarını konu alan kitap, kapanan ve halen faaliyette olan tarihi mekanları, 37 yazarın hatıra ve izlenimleriyle edebileştirdi.

İstanbul’un Kültürel Yüzü kitabı, İstanbul Ticaret Odası’nın Eminönü’ndeki Merkez Binası’nda online ortamda gerçekleşti.

Toplantı, İTO Başkanı Şekib Avdagiç’in açılış konuşmasıyla başladı. İTO Başkan Yardımcısı Dr. İsrafil Kuralay’ın moderatörlüğünü yaptığı, İTO Yönetim Kurulu Üyesi Münir Üstün ve İTO Genel Sekreteri Prof. Dr. Nihat Alayoğlu’nun katıldığı toplantıda, yazarlar Beşir Ayvazoğlu, Dursun Gürlek, Cihan Aktaş ve Doç. Dr. Turgay Anar konuşmacı olarak yer aldı.

OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE

Editörlüğünü Cevat Özkaya’nın yaptığı eserde, sadece İstanbul’un değil, Türkiye’nin kültür hayatının da önemli mekanları tanıtılıyor. Eserde Babıali’nin merkezi Cağaloğlu, Sultanahmet, Beyazıt’taki yapıların mimari biçimleri, hayat tarzları, kültürel ve sanatsal birikimleri, gelenekleri ve etkinlikleri detaylarıyla yer alıyor. Kitabın en önemli özelliklerinden biri de, Babıali’nin edebiyat ve kültür mekanlarında hatıraları olan 37 yazar tarafından kaleme alınması. Eserde, Babıali ile bağlantılı diğer mekanlar da tanıtılıyor.

Osmanlı’nın son yılları ile Cumhuriyet’in ilk dönemin-den günümüze kadar tarihi yapılar, kurumlar, basım ve kitapevleri, atölyeler, çarşılar, tiyatrolar, sinema salonları ve lokantalar gibi mekanlara ilişkin bilgiler, fotoğraflarla zenginleştirilerek işlendi.

TARİHİ YARIMADA ÇOK DEĞERLİ

Kitapla ilgili basın mensuplarına bilgi veren İTO Başkanı Şekib Avdagiç, İTO’nun 2021’deki ilk kültürel yayınının İstanbul’un Kültürel Yüzü Cağaloğlu, Sultanahmet, Beyazıt adlı eser olduğuna dikkat çekti. Avdagiç, “İstanbul’un edebi yönünü de öne çıkartmaya çalışıyoruz. Özellikle Sultanahmet, Cağaloğlu ve Beyazıt’ı rotasına konu alan bir yayın oldu. İstanbul’un kültürel anlamda en köklü mekanlarıyla ilgili bir kitap oluşturmak istedik” dedi.

Toplantının moderatörlüğünü yapan Dr. İsrafil Kuralay, şunları söyledi. “İstanbul, dünyanın en kadim şehirlerinden biri. Kim görse aşık olmadan, gönlünün bir telini bırakmadan gideni görülmüş değildir. Yazar Lamartine de ‘Dünyaya son defa bakmak gerekirse ona İstanbul’dan bakarım’ diyerek, şehre hayranlığını dile getirmiştir. İstanbul’u hesaba katmadan dünya tarihini yazmanız mümkün değil. İstanbul Ticaret Odası olarak, Tarihi Yarımada’yı bu cevherin ana hissedarı olarak görüyoruz. Yapmış olduğumuz yayınlarda, kültür hayatına kazandırdığımız eserlerde bu cevherin tanıtımını bir vazife olarak gördük. Babıali kıdemlilerinden Cevat Özkaya, bu tanıtıma yardım etti.”

150 YILLIK KÜLTÜREL SERÜVEN

Osmanlı İmparatorluğu, 600 yılı aşkın bir süre Türk ve İslam kültürünün merkezi, aktarıcısı ve geleceğe taşıyıcısıydı. Yazarlar bu mekanlarda yaşadıklarını ve gözlemlerini kaleme aldı. Bu süreçte 1972 yılında Cağaloğlu’nun yayıncılar, gazeteler ve kitap evleriyle yaşayan bir tarafı olduğunu söyleyen kitabın editörü Cevat Özkaya, şöyle konuştu: “1980’li yılların ortalarından sonra o mekanlar kapanıp şehrin başka yerlerine taşındı. 150 yıl kültürel hayat burada inşa edilmesine rağmen Cağaloğlu’nun eski halini günümüze taşıyamadık. Mehmet Akif’ten Tevfik Fikret’e, Orhan Şaik’ten Necip Fazıl’a, Nazım Hikmet’ten Kemal Tahir’e kadar ünlü yazarlarımızın gelip gittiği bir bölgede bazı mekanların günümüze kadar gelmesi gerekirdi. Cağaloğlu’nun, kültürel iklimine uygun bir olgu ortaya çıkmasına gayret ettik.”

CAĞALOĞLU BENİM UZAK ÜLKEM

“İstanbul, kültürün başkenti olarak görülüyor. Bunun en önemli bölgesini de Tarihi Yarımada oluşturuyor” diyerek sözlerine başlayan kitap yazarlarından Cihan Aktaş, şunları söyledi: “Kırsal alanda yaşadığım için Cağaloğlu çocukken benim uzak ülkemdi. Cağaloğlu yokuşunun, vitrinler, sesler, karşılaşma ve buluşmaların uğrak noktası olduğunu kitaplardan okuyordum. Cağaloğlu bana kültürün başkenti gibi gelirdi. Sirkeci, hiçbir zaman İstanbul’un merkez noktası konumunu yitirmedi. Fakat Babıali, tarihi önemini ve değerini kaybetmiş durumda. Kendi kendimizi tahrip etmezsek, korunması gerekenlerin farkında olursak küreselleşme bizi yok etmez.”

BASIN VE YAYININ KALBİ ‘BABIALİ’

Yazarlardan Dursun Gürlek de, “Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti Edirne’yi gezmek için 2 gün, Bursa’yı gezmek için 1 hafta yeterken, İstanbul’u gezip tanımak için bir ömür yetmez” sözlerini hatırlatarak, şöyle konuştu: “Osmanlı Devleti’nin başkentliğini yapan İstanbul; aynı zamanda ilim, kültür ve sanatın merkezidir. Bu tarihi şehrin hemen her tarafında başta kütüphaneler olmak üzere birçok kültür mahfili bulunuyor. Ancak Babıali, daha doğru ifadesiyle Cağaloğlu, en gözde bir semt olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca basın ve yayın dünyasının kalbi burada atıyordu. Gazetelerin, dergilerin ve yayınevlerinin asıl mekanı da Babıali ve Cağaloğlu” dedi.

SEMT İSİMLERİ BİZİ TARİHE BAĞLIYOR

İstanbul’un kültürel tanıtımı için İTO tarafından yayınlanan kitabı mutlulukla karşıladığını söyleyen yazar Beşir Ayvazoğlu, kültürel kitapların baskı sayılarının gün geçtikçe azaldığına dikkat çekti. Yahya Kemal’in bir sözüne atıfta bulunan Ayvazoğlu, “İstanbul’un bir semtini sevmek bile bir ömre bedeldir. İstanbul’da sokak ve semt isimlerini yok ediyoruz. Örnek vermek gerekirse Sinekli bakkal mahallesi şu anda yok. Hâlbuki o isimler insanları tarihe bağlıyor” dedi.

DÜNYA KÜLTÜRÜNÜN ATARDAMARI

Doç. Dr. Turgay Anar, ‘Beyazıt ve Cağaloğlu’nun Kültür, Sanat ve Edebiyat Mekanları’ yazısında, dönemin insanlarının ortak buluşma alanı olarak bilinen kıraathaneleri kitapta anlattı. Anar, şöyle devam etti: “İstanbul, dünya için kültür-sanatın atardamarı. Cağaloğlu ise bu atardamara kan pompalama görevini üstleniyor. İstanbul’a gelen turistler sadece görsel unsurlara önem veriyor ve buradaki edebiyatı anlamadan geri dönüyor.”

İstanbul’un Kültürel Yüzü Cağaloğlu, Sultanahmet, Beyazıt kitabını, Kitap İstanbul’dan temin edebilir veya online ortamda inceleyebilirsiniz. http://kutuphane.ito.org.tr/itoyayin/0028862.pdf

25 Ocak 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem