300’ü aşkın reformla ‘İŞ’İ kolaylaştırdı

Türkiye’nin Asya’daki gerçek dostu ve müttefiki Pakistan, son yıllarda iş ortamını geliştirmek için 300’ün üzerinde reform yaptı. Bu sayede ‘İş Yapma Kolaylığı Endeksi’nde 39 basamak yükselen Pakistan, Dünya Bankası’na göre bu alanda en başarılı 10 ülkeden biri.

Pakistan’da 13 yazılım teknoloji parkı ile Ar-Ge merkezleri bulunuyor. Son 3 yılda bilişim ihracatını yüzde 70 artıran ülke, bilişim yatırımlarını 20 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. Pakistan, Türk yatırımcılarını özellikle temiz ve yeşil enerji projelerine katılmaya çağırıyor.

HAZIRLAYAN: BARIŞ AKKURUM

Asya’da stratejik bir konumda olan Pakistan, büyük ve genç nüfus avantajıyla ekonomik kalkınmasını gerçekleştirmek istiyor. Yatırım ortamını geliştirmek için reform sürecini başlatan Pakistan hükümeti, yatırımcılara iş yapmayı kolaylaştırıyor ve bürokrasinin önündeki engelleri de kaldırıyor. Dünya Bankası, 2020’de Pakistan’ı yaptığı reformlarda en yüksek başarıyı elde eden 10 ülkeden biri olarak ilan etti.

TÜRK FİRMALARI PAZARDA GÜÇLÜ

Türkiye-Pakistan arasındaki dış ticaret hacmi 2019 yılında 803 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Pakistan, kalkınma planı dahilinde özellikle enerji ve müteahhitlik sektörlerinde yeni yatırımlara ihtiyaç duyuyor. Pakistan, bu sektörlerde başarılı olan Türk yatırımcılarını daha çok yatırım yapmaya çağırıyor. Ülkede büyük çaplı yatırımları bulunan Zorlu Enerji, 10 yılı aşkın bir süredir yenilenebilir enerji alanında çalışmalarını sürdürüyor. Firmanın, ayrıca Pakistan’daki ilk rüzgar türbinlerini inşa etmesi, Pakistan halkının Türk firmalarına güvenini daha da arttırdı. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.’nin (TUSAŞ) de havacılık ve savunma sanayi alanında Pakistan ile çeşitli projeleri bulunuyor.

TEKSTİL AVANTAJLI

Dünyada pamuk üretiminde dördüncü, pamuk tüketiminde ise üçüncü ülke olan Pakistan’da tekstil, imalat sektörünün yüzde 46’sını oluşturuyor. Ayrıca tekstil sektörü ülkenin yüzde 40’ına istihdam sağlıyor. Ülkenin sahip olduğu en büyük avantaj ise tedarik zincirinin tamamına tek bir noktadan ulaşabiliyor olması. Tüm bu avantajlara rağmen tekstil sektöründe henüz istikrarlı bir büyüme trendi yakalanamadı.

TARIM İSTİHDAM SAĞLIYOR

Her ne kadar olumsuz hava şartları, güvenlik sorunları ve enerji alanındaki yetersizlik, sektörü olumsuz etkilese de tarım, hâlâ ülkeye en fazla döviz kazandıran sektör. Ülkedeki işgücünün neredeyse yarısına istihdam sağlayan tarım, Pakistan’ın öncelikli sektörleri arasında. Desteklenen sektörde sulama yatırımlarının yapılmasının yanı sıra vergiler de azaltıldı. 2018 yılında toplam değeri 22.1 milyar dolar olan tarım ürünleri piyasasının 2023 yılında 35 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşması bekleniyor. Pakistan’da tarım üretimine elverişli olsa da yüksek katma değerli üretim yetersiz. Dolayısıyla gıda sektörü ithal girdilere bağımlı. Bir örnek verilecek olursa Pakistan, dünyanın başlıca süt üreticilerinden biri. Üretilen sütün yüzde 70’i ya doğrudan tüketiliyor ya da kayıt dışı olarak satılıyor.

Kalan yüzde 30 içerisinde ise sadece yüzde 3-4’lük kısım işlenebiliyor. Pakistan, büyük hidroelektrik, doğalgaz ve linyit kaynaklarına sahip olsa da bu alanda ham çıktı elde edilememesi ülkeyi enerji alanında dışa bağımlı hale getirdi. Enerji sektöründe yatırımları olan Pakistan, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjinin payını yüzde 30’a çıkarmayı hedefliyor.

2025 VİZYONU

Ülke genelinde 13 yazılım teknoloji parkı ile araştırma ve geliştirme merkezleri bulunuyor. Bilişim teknolojileri alanında yatırımların 2025 yılına kadar 20 milyar dolara ulaşması hedefleniyor. Pakistan bu hedeflerini gerçekleştirmek için 2025 kalkınma vizyonunu belirledi. Ülkenin bilişim teknolojileri alanındaki ihracatı son üç yılda yüzde 70 oranında artarak 1 milyar doların üzerine çıktı. Pakistan’ı ‘yeni bir Asya kaplanı’ yapma vizonunu içeren belgede 2025 somut hedefleri, Pakistan’da fakirliğin ortadan kaldırılması ve ülkenin dünyadaki en büyük 25 ekonomi içerisinde yer alması şeklinde özetleniyor.

ÖNCELİKLİ SEKTÖRLERDE İŞBİRLİĞİ İSTİYORUZ

Pakistan ve Türkiye’nin dünya var olduğu sürece kardeş kalacağına inandığını söyleyen Pakistan İşverenler Konfederasyonu Başkanı Ismail Suttar, İstanbul Ticaret’in sorularını yanıtladı.

Türkiye ile Pakistan arasındaki iş ve ticaret ilişkisi hakkında düşünceleriniz neler?

Öncelikle, MÜSİAD Expo 2020’ye yaptığımız son ziyaretimizde görüşme fırsatı bulduğumuz değerli İTO Başkan Yardımcısı Dr. İsrafil Kuralay’a teşekkür ederim. Pakistan bağımsızlığından kısa bir süre sonra güçlü kültürel, dini ve jeopolitik bağların ışığında, Türkiye ile ticaret alışverişini hızlandıracak diplomatik ilişkiler kurdu. Ayrıca her iki ülkenin kendi parasıyla ticaret yapma imkanı da var. Türk devlet yetkililerinin sık sık gerçekleştirdiği üst düzey ziyaretler de Türkiye ile Pakistan arasında yakın bir sosyal ve siyasi ilişkiye sahip olduğumuza işaret ediyor. Pakistan, sunduğu cazip vergi muafiyeti ve özel ekonomik bölgeler sayesinde Türkiye ile ticari ilişkileri en üst düzeyde tutmaya çalışıyor. Pakistan’ın yatırım fırsatları özellikle ilaç, madencilik ve tarım-makina sektörlerinde öne çıkıyor.

Türk iş insanları için Pakistan’da yatırım fırsatları neler?

Pakistan, Türk ürünleri için cazip bir pazar oluşturuyor. Pakistan hükümeti, ülkedeki inşaat faaliyetlerini artırmak için cazip bir inşaat teşvik paketi açıkladı.

Türk iş dünyasının inşaat, telekomünikasyon, lojistik, tarım, turizm, ulaşım ve altyapı gibi diğer yüksek öncelikli sektörlere yatırımlarını bekliyoruz. Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında sanayileşmiş bir ülke olarak kabul ediliyor. Pakistan, her yıl yüksek vasıflı kişilerin işgücüne katıldığı, ancak becerilerini gerçekten geliştirmek için çok az fırsat bulunan son derece kısıtlı olanaklara sahip bir ülke. Bunun sebeplerinden biri de enerji krizinin olması.

Türkiye’nin özellikle temiz ve yeşil enerji projelerinin Pakistan’daki sektör boşluğunu doldurabileceğini düşünüyoruz. Pakistan’da ilk yeşil enerji elektrik piyasasının kurulmasında Türkiye’nin yatırımına ve yardımına ihtiyacımız olduğunu belirtmek isterim. Pakistan’da sinema, eğlence, iç turizm ve gıda endüstrileri de hızla gelişiyor. Bununla birlikte yüksek hızlı internet, hızlı ulaşım ile yeni gıda zincirleri ve otellere olan talep de artıyor. Türk yatırımcıların bu alanlarda oluşan pazar açıklarını değerlendirmesi gerekiyor.

Covid-19, Türkiye ile Pakistan arasındaki ticari ilişkiyi nasıl etkiledi?

Covid-19’un Pakistanlı işletmeler üzerindeki etkisini değerlendirmek için kapsamlı bir ulusal sanayi anketi yapıldı. Pandemiyle birlikte dünya ticaretinin neredeyse durduğu göz önüne alındığında, şaşırtıcı bir şekilde iki ülkenin ticareti bu durumdan çok az etkilendi. Pakistan’ın Türkiye’ye ihracatındaki ivme, haziran ayındaki toparlanmanın ardından arttı.

İŞ ORTAMINDA BAŞARILI 10 ÜLKE ARASINDA

Pakistan’da 2016 yılından bu yana iş ortamının geliştirilmesine yönelik 300’ün üzerinde reform yapıldı. Bu sayede Pakistan, Dünya Bankası’nın hazırladığı ve farklı ülkelerdeki iş ve yatırım ortamını kıyaslamalı olarak değerlendiren ‘İş Yapma Kolaylığı Endeksi’nde, 190 ülke arasında 2020 itibariyle 108. sıraya yükseldi. Ülke, söz konusu endekste 2012’de 147. sırada yer alıyordu. Yine Dünya Bankası’na göre Pakistan bu alanda son bir yıl içerisinde dünyada en fazla aşama kaydeden 10 ülkeden biri.

EN ÇOK NELER SATIYOR?

Hazır tekstil ürünleri, pamuk, örme veya tığ işi giyim eşyası ve aksesuarı, örme veya tığ işi olmayan giyim eşyası ve aksesuarı, hububat.

EN ÇOK NELER ALIYOR?

Mineral yakıtlar, mineral yağlar, makinalar, mekanik cihazlar, nükleer reaktörler, elektrikli makina, ekipman ve parçaları, demir ve çelik, organik kimyasallar.

Pakistan ile
ilgili detaylar
için QR kodu
okutunuz

01 Mart 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem