Toplantıda konuşan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Üyelerimizin görüş ve önerileri, İstanbul ve Türkiye için çare olacaktır. 142 yıldır, ‘İTO varsa, çare vardır’ gerçeğini ve güvencini üyelerimizde diri tutuyor ve icraatlarımızla da bunu ispatlıyoruz” dedi.
SÜMEYRA YARIŞ TOPAL-ŞEREF KILIÇLI-BARIŞ CABACI
İstanbul Ticaret Odası, sektörleri temsil eden 81 Meslek Komitesi’nin üyelerini buluşturan 21. Dönem 3. Meslek Komiteleri Müşterek Toplantısı’nı gerçekleştirdi. Ramazan ayına denk gelen Meclis salonundaki müşterek toplantıya komite üyelerinin katılımı yoğun oldu.
UMUDUMUZU KAYBETMEYELİM
Toplantının açılışında konuşan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, 740 bini aşan üyenin temsilcilerinin istişaresinin önemine dikkat çekti. Dünya gündemini değerlendiren Avdagiç, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Ukrayna-Rusya savaşı, Ortadoğu’da İsrail’in Gazze’ye saldırması, Kızıldeniz geçişi ve diğer etkenlerle birlikte dünya ticareti ciddi sınav veriyor. Ticarette büyük sorun ve değişimlerin yaşandığı sert bir dönemdeyiz. Ülkeler için enflasyon ciddi sorun olmayı sürdürüyor. Merkez bankalarının sıkılaştırma politikaları ekonomileri daraltıyor. Böylesi bir dahili ve harici süreçte sektörlerimizi ayakta tutacak tek şey, umudumuzu kaybetmemek. Bize yol gösterecek tek şey, düne göre kendimizden daha üstün olma çabasıyla yolumuza devam etmek…”
TÜCCAR, TÜCCAR İLE VAR
“İnsan insanın gölgesinde yetişir” vecizesini hatırlatan Avdagiç, şöyle devam etti: “Biz de bu cümleden yola çıkarak tüccar, tüccar ile vardır ve varlığını sürdürür diyoruz. Tüccar tüccarla dayanışarak, yardımlaşarak, yeni hedefler ve vizyonlar oluşturarak, sorunlara çare üreterek dünden daha üstün olur. İnanıyoruz ki, bu zor günleri de kendi aramızda bu anlayışı hakim kılarak geride bırakacağız. Bu umut ve inancımızın temelinde siz varsınız. Çünkü Meslek Komiteleri Müşterek Toplantımızda, sunacağınız her görüş ve öneri, İstanbul ve Türkiye için çare olacaktır.
İstanbul Ticaret Odası olarak biz de bu görüşlerin en iyi şekilde uygulanmasının takipçisi olacağız. 142 yıldır, ‘İTO varsa, çare vardır’ gerçeğini ve güvencini üyelerimizde diri tutuyor, icraatlarımızla da bunu ispatlıyoruz.”
ÜYELERİMİZ İTO AKLININ TEMSİLCİSİ
21. Dönem başladığından bu yana 81 meslek komitesinin bin 307 toplantı gerçekleştirip, 9 bin 453 komite kararı aldığını bildiren Başkan Avdagiç, üyelerin her türlü görüşlerini, şikayetlerini ve önerilerini alma, değerlendirme, konsolide ederek ilgili makamlara iletme ve ilgili makamlardan beklentilere uygun neticelerin gerçekleşmesini sağlamanın ana misyonları olduğunu söyledi.
Avdagiç, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Son toplantıda ve neredeyse her toplantımızda söylediğim gibi üyelerimizin sorunlarını dile getirmesi bizim için çok önemli. Çünkü üyelerimiz İTO aklını temsil ediyor. İTO aklı, eğri yoldan da eğri düşünceden de uzaktır. İstişare kültürüyle oluştuğu için ticaretin ve üretimin doğru tarafını temsil eder. Bu yüzden diyorum ki, İTO aklı olmazsa, Türkiye ekonomisinde ve ticaretinde her şey eksik kalır. Ekonomi politikalarında tüccarımız, emekçimiz, çalışanımız hak ettiği yeri alamaz. Üretim düzenli gerçekleşmez, ticaret işlemez. İTO aklının bir parçası olan sizlerin sayesinde oluyor. Siz de hem meslek komitesi toplantılarınızla hem de müşterek toplantımıza katılımınızla bu mekanizmayı en iyi biçimde çalıştırıyorsunuz. Sizin her görüşünüz, iş dünyasının önündeki bir engeli kaldıracak güçlü bir kaldıraçtır. Sizin her görüşünüzü, dile getirdiğiniz her sorununuzu, her çözüm önerinizi biz gerçekten önemsiyoruz.”
2024 GÜNDEMİNDEKİ BAZI PROJELER
20. Dönemden alınan güçle 21. Dönemin 16 aylık süresince de büyük projelere hayat verdiklerini söyleyen Başkan Avdagiç, bu yıl yapılanları şöyle sıraladı:
EN İYİ ŞEKİLDE VAZİFEMİZİ İFA EDECEĞİZ
Bu yıl Oda’nın 142. yaşını kutladığını hatırlatan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, şunları söyledi: “14 Ocak 1882’de Sultan
II. Abdülhamid’in yakın ilgisi ve gözetiminde kurulan Odamızın açılış törenine, padişahın talimatıyla bizzat dönemin Ticaret Bakanı Raif Efendi de katıldı. Bakan ile Kurucu Başkanımız Azaryan Efendi ve İkinci Başkanımız Süleyman Bey de o gün bir konuşma yaptı.
O toplantıda İTO Başkanı, Odamızın görevini şu sözlerle ifade etti: ‘Bütün Avrupa’nın ticaret olan mahallerinde birer ticaret odası bulunuyor. Onların vazifeleri, Ticaret ve Ziraat Bakanlıklarından gönderilen ticari meseleler hakkında görüş vermekten ibaret değildir. Onlar ticarete ilişkin bilcümle ticari işlerden ve bayındırlık konularından hükümeti haberdar etmek gibi mukaddes bir memuriyet ile mükelleftirler.’
İşte biz de böylesi mukaddes bir memuriyet görevine sahibiz. Bizler de kudretimiz yettiği derecede el birliğiyle çalışıp bu iradeye uygun olarak, en iyi şekilde vazifemizi ifa edeceğiz. 142 yıldır ticaret ve üretimin içinde bulunan iş adamları olarak hükümetlere, gerçekte neler yapmaları gerektiğini söylüyoruz. Sorunları nasıl çözeceklerini gösteriyoruz.”
İstanbul Ticaret Odası 21. Dönem 3. Meslek Komiteleri Müşterek Toplantısı’nın oturum başkanlığını, İTO Başkan Yardımcısı Mehmet Develioğlu yürüttü. Develioğlu, Meclis Üyelerinin de katıldığı toplantıda, özellikle Komite Üyelerinin görüşlerini de dinlemenin yol gösterici olduğunu vurguladı.
MECLİS’TEN YANSIMALAR
KVKK’ya dikkat edilmeli
Bekir Sami Nalbantoğlu-Bilgi Teknolojileri Meslek Komitesi: Mayıs ayında üyelerimize yönelik siber güvenlik semineri düzenleyeceğiz. Siber güvenlik konusunda farkındalığı artırmaya çalışıyoruz. Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK) konusunda ülkemizde yapılan çalışmalar var. Kişisel verilerin hoyratça kullanılmasını ve yurtdışına çıkmasını engelleme hakkı son derece önemliydi. Ancak KOBİ’leri zorlayan, iş davalarına konu olan uyuşmazlıklar ortaya çıktı. KOBİ’lere, KVKK’ya dikkat etmelerini öneriyorum. Diğer konu verilerin yurtdışına çıkışının zorlaştırılması ise esnetildi. Bu düzenleme, çağımızın petrolü olarak görülen verilerin yurtiçinde kalmasına ve değere dönüştürülmesine imkan sunacaktı. Ancak esnetilmeler verilerin yurtdışına çıkmasına imkan sağlıyor. 2-3 milyar dolarlık bir piyasadan söz ediyoruz. Eğer verilerin yurtiçinde kalmasını sağlayabilseydik veri merkezleri yatırımı olacaktı.
AB tekstil düzenlemesi yaklaşıyor
Recep Temür-Dokuma Meslek Komitesi: Pandemi sonrası dünya pazarlarında daralma ve AB’nin sürdürülebilir tekstil stratejisi düzenlemesi gibi önemli gelişmeler var. Dokuma kumaş, ihracattaki önemini koruyor. Aralık 2023 verilerinde tekstil ve hammaddeleri sektörü ihracatında en önemli ürün grubu yüzde 20.6 payı ile dokuma kumaş oldu. Akademisyenlerin de desteğiyle geniş kapsamlı bir dokuma kumaş sanayi sektör analizi çalışması yapacağız. AB, 30 Mart 2022’de mevzuat öneri paketi açıklamıştı. Sürdürülebilir ve döngüsel tekstil için AB stratejisi belirlendi. Bu çerçevede 2030 yılı itibariyle AB pazarına sunulacak tüm tekstil ürünlerinin uzun ömürlü ve geri dönüştürülebilir olması, çevreye zararlı kimyasal içermemesi, büyük ölçüde geri dönüştürülmüş liflerden çevreye zarar vermeden üretilmesi, üreticinin tedarik zincirinin her aşamasında ürünün sorumluluğunu alması gibi şartlar var. Yönetici ve çalışanlarımızı da sürdürülebilirlik kriterine uyumlu yetiştirmemiz gerekiyor.
Ruhsat ve yetki belgesi sorunu
Anıl Şentürk-Motorlu Taşıt Satış ve Servisi Meslek Komitesi: Otomotiv sektörü her yılı büyümeyle kapatıyor. Ticaret Bakanlığı 6 ay 6 bin kilometre yönetmeliğini bir dönem uzattı. Bu, bizim için çok iyi oldu. Yalnızca ikinci el otomobili kapsayan bir yönetmelik var. Bunun değişmesini ve sektörün tüm paydaşlarını kapsar hale gelmesini istiyoruz. İnşallah birkaç ay içinde yeni yönetmelik yayımlanacak. Otomotiv sektöründe genel bir durağanlık var. Bunun nedeni krediler. Bunun için gerekli sabrı göstermeye devam edeceğiz. Sektörümüzde ruhsat ve yetki belgesi sorunu var. Otomobil satıcısı meslektaşlarımız geçici yetki belgesi alamıyor. Buna da şehir trafiğini aksatma gerekçe olarak gösteriliyor. Bizden daha fazla trafik yoğunluğu yaşatan sektörler var, ancak dikkate alınmıyor. Öncelikli beklentimiz, her şeyi ile dört dörtlük iş yapanların kayıt dışı iş yapanlarla aynı kefede değerlendirilmemesi. Ayrıca Ticaret Bakanlığı bünyesinde Otomotiv Daire Başkanlığı kurulmasını talep ediyoruz.
ÖTV muafiyeti olmalı
Murat Tekin-Eğitim Meslek Komitesi: Sürücü kursları olarak 2013 yılına kadar biraz arka planda kaldık. 2013’ten sonra daire başkanlığı oluşturuldu, sınav sistemi yenilendi ve sınavlarda başarı oranı yüzde 50-54 bandına geriledi. Eğitim kalitesi de arttı. Sektörümüz tamamen kayıt altında. Ticari araçlarda ÖTV muafiyeti söz konusu. Biz sürücü kurslarında kullanılan araçların da ticari araç statüsünde kabul görmesini istiyoruz. Bir aracı ancak 11 yıl kullanabiliyoruz. Bizim araçlarımız da bu muafiyete dahil olmalı. Biz her yıl ruhsat harcı veriyoruz. Normalde bir işletme bir kez harç öder. Özel eğitim kurumlarının KDV’sinin yüzde 1’in altına inmesini istiyoruz. İlçeler bünyesinde sadece sürücü eğitimi yapabileceğimiz alanlar olmalı. İlçelerdeki hazine arazilerinde böyle parkurlar oluşturulabilir. Ayrıca KOSGEB kredilerinden faydalanmamız için çalışma yapılmalı.
Sağlık turizmi daha fazla duyurulmalı
Gurbet Altay-Sağlık Hizmetleri Meslek Komitesi: Sağlık turizmi ülkemize önemli katkı sunuyor. 2023’te ülkemize 1.5 milyon sağlık turisti geldi ve 2.5 milyar dolar ciro sağladı. Talebin yüzde 40’ı Avrupa ülkelerinden geldi. Ortadoğu ülkelerinden gelen talep yüzde 25 civarında. Türk Cumhuriyetleri’nden de önemli oranda talep var. En çok tercih edilen branşlar; onkoloji, ortopedi ve estetik cerrahi. Ardından kardiyoloji ve organ nakli geliyor. En çok tercih edilen şehirler ise İstanbul, Antalya, Ankara, İzmir ve Muğla. Son dönemde Antalya gibi şehirlerde de diş tedavisi artıyor. Türkiye, sağlık turizminde dünyada 3., Avrupa’da ise 2. sırada. 2024 yılı hedefimiz 2 milyon sağlık turisti ve 3 milyar dolardan fazla gelir. Sektör, Afrika, Latin Amerika gibi ülkelere de yatırım yapıyor. Son teknolojiyle hizmet sunan ülkemizdeki sağlık turizmini daha fazla duyurmalıyız.
Çalışmalarımız sürüyor
Ersoy Uygur-Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi: 2023 yılında 2 milyonun üzerinde konut satışı gerçekleşti. Bizler de bu konuda çeşitli çalışmalar yaptık. Üyelerimiz için ücretsiz eğitimler planlıyoruz. Komite olarak amacımız günü kurtarmak değil, mesleğimizi gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarmak. Sektördeki denetim sisteminin geliştirilmesi için çalışmalarımız sürüyor.
Kayıt dışılık olumsuz etkiliyor
Şener Karahancı-Lojistik Hizmetler Meslek Komitesi: İstanbul halkına kaliteli hizmet vermek istiyoruz. K3 yetki belgeleri ile hizmet sunuyoruz. Haksız rekabetin önlenmesi ilk talebimiz. Yetki belgesi olmayan e-ticaret siteleri sektörümüzü olumsuz etkiliyor. İstanbul’un 17 ilçesinde kentsel dönüşüm gerçekleşti. Bu da 1 milyon ailenin taşınması demek. Bu hizmet, ancak liyakat sahibi firmalarla mümkün. Kayıt dışı firmalar insanları bu süreçte mağdur edebilir. Bizler bu konuyla ilgili kamu spotu hazırlanmasını istiyoruz.
Ana eleman sorunumuz var
Rouzben Gergeri-Restoran ve Yiyecek İçecek Hizmetleri Meslek Komitesi: Sektörde son yıllarda ana eleman sorunumuz var. Aşçı, aşçı yardımcısı, servis personeli bulmakta zorlanıyoruz. Meslek liselilere artık ara eleman demiyoruz. Bizim personelde ana kaynağımız meslek liseleri. Öğrenciler aynı zamanda okudukları süre içinde staj yapıyor. Bu, çok kıymetli bir dönem. Çünkü onlar işletmeleri, işletmeler de onları tanımış oluyor. Ancak meslek liselerine son yıllarda ilgi azaldı, öğrenciler ve veliler bu bölümleri tercih etmez oldu. Yeni nesil üniversite okumak istiyor, bu tarz işleri yapmak istemiyor. Okul-sektör işbirliği tekrar canlandırılmalı. Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul Sanayi Odası arasında mesleki eğitim protokolü vardı. Bu protokolün canlandırılması için komite olarak tekrar talepte bulunduk. Restoranlarda fiyatların ve menülerin girişe asılması konusunda bir düzenleme yapıldı. Aynı düzenlemede masalara tek tek konulması da isteniyor. Önerimiz, masalarda OR kod uygulamasının kullanılması.
Hurda ihracatı desteklenmeli
Ali Bakaner-Demir Dışı Metaller Meslek Komitesi: Sektör olarak aynı zamanda dönüşüm yapıyoruz. Hurda kullanıyoruz. Alüminyum ve bakır hurdaya ihtiyacımız var. Yeşil Mutabakat da bunu gerektiriyor. Ülkemizdeki üretim için de bunu yapmalıyız. Ayrıca yurtdışında da talep var. Alüminyum ve bakır hurda ihracatı için destek talep ediyoruz. Yeşil Mutabakat sürecinde karbon salımını azaltmak için dönüşümün yapılması ihtiyacı karşılanmalı.
Deprem süreci TAMP’ı öğretti
Feyzullah Kahraman-Altyapı İnşaatı Meslek Komitesi: Depreme hazırlık konusunda neler yapılabileceği birçok kez gündeme geldi. Bu süreçte, Türkiye Afet Müdahale Planı’nı (TAMP) da öğrendik. Olası afet durumlarında İstanbul’daki hafriyatçıların neler yapabileceği de TAMP kapsamında yer alıyordu. TAMP, can kaybının engellenmesine ve kurtarma faaliyetlerine katkı sağlayabilecek tüm sivil toplum kuruluşlarını bir araya getirmeyi amaçlıyor. Sektörümüzdeki STK’lar olarak da çalışmalarımıza devam ediyoruz. İstanbul Hafriyatçılar Federasyonu olarak da çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Zeminciler Derneği’ni de 2022’de kurduk. Afetlere hazırlıkta, zemin mekaniği de önemli. Oradaki faaliyetler ve eğitim çalışmaları da devam edecek.
Tüm çalışmalar için teşekkür ederim
Selma Cengiz-Bilgi, İletişim ve Medya Meslek Komitesi: Son müşterek meclis buluşmasında kadın girişimciler kurulu talebimi dikkate aldığınız için teşekkür ederim. Bir kadın girişimci olarak burada üreteceğimiz değerler konusunda çok heyecanlıyım. Bunlardan biri, benim de kabul aldığım HİSER Projesi. Hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmaların etki alanının artırılmasına yönelik bir proje. Geçtiğimiz hafta Murat Hazıroğlu başkanlığında düzenlenen Üretken Yapay Zekanın İş Dünyasına Etkileri ve Girişimcilik isimli panel için teşekkür ederim. Değişen iş dünyasındaki teknolojik gelişmelere nasıl uyum sağlayacağımızla ilgili güzel sunumlara şahit olduk. Yeni uğurladığımız çok değerli Komite Başkanımız Saadettin Saran’a teşekkür etmek istiyorum. O bizim için yalnızca bir komite başkanı değil, takım ruhu ile hareket etmeyi öğreten çok önemli bir liderdi.
İşçi maliyetleri çok yüksek
İshak Koçoğlu-Konut İnşaatı Meslek Komitesi: En önemli sorunumuz kentsel dönüşüm. Yarısı Bizden Kampanyası çok önemli. Ancak insanlar bir araya gelince yüklenici tatmin edilemiyor. Bu nedenle proje ilerletilemiyor. Hatta bazı sözleşmeler geri döndü. Maalesef maliyetlerimiz çok yüksek. İşçilik maliyeti bir projenin neredeyse yüzde 50’sini kapsıyor. Uygun maliyetli işgücü bulmamız lazım. Hafriyat alımı ve dökümü önemli bir gider. Kamyonlar 150 km mesafeye döküme gidiyor. Her ilçenin çeperinde bunları dökecek alanlar yapılabilir mi? Yıkım molozları da önemli bir sorun. Bunlar geri dönüşüme kazandırılıp yeniden kullanılır hale getirilmeli. Çakıl ve mıcır fiyatı çok arttı. Yakın mesafedeki ocaklar yeniden faaliyete geçmeli.
TOBB televizyonu kurulmalı
Nazım Erdemir-Elektrik Ekipmanları Meslek Komitesi: Sektörde 48 yıldır çalışıyorum. TOBB ve İTO’nun çalışmaları konusunda daha önce bilgi sahibi değildim, burada öğrendim. Burada yapılan çalışmalar ve bilgiler o kadar değerli ki, bunları esnaf arkadaşlarımızla da paylaşıyoruz. Bu kurumlar memleketin her taşına ve toprağına dokunan kurumlar. Ankara’da gerçekleştirilen seminerde de bunu duyurmak istedik. TOBB televizyonunun kurulmasını önerdik. TOBB televizyonunda, sektörler ve Türkiye ekonomisi hakkında akademisyenler de bilgilerini sunabilir. Mesela fuarlar konusundaki imkanlar orada anlatılabilir. Üyeler TOBB televizyonuna kavuşmalı.
Gümrüklerdeki denetimler uzun
Dr. M. Çağrı Gündoğdu - Gözlükçülük ve Saatçilik Meslek Komitesi: İthalat yoğun bir mesleğiz ancak bizim için yeniden ihracat da önemli bir başlık. Ürün güvenliğine tabiyiz. Her türlü parçamız denetleniyor. Ancak ürün gümrükte denetimde
40-45 gün kalıyor. Bu da ithalatçıya ciddi bir maliyet yükü olarak geri dönüyor. Bundan devletin de bir menfaati olmuyor. Ürün güvenliği genel müdürlüğü ile sektör buluşması gerçekleşmesini talep ediyoruz.
Tiftikte sertifika süreci desteklenmeli
Saadet Gülümser Yıldırım-İplik ve Elyaf Ürünleri Meslek Komitesi: Sektörümüzü etkileyen önemli bir konu, tiftik üretimi. Yurtiçi ve yurtdışında ‘angora’ olarak nitelendirilen bu ürün, 1970’li yıllarda 6 bin ton civarında üretiliyordu. Ülkemizde hayvancılığın gerilemesi sonucu yıllık 130-150 ton seviyesine düştü. 3 bin aileye geçim sağlayan tekstilimiz için önemli olan tiftik üretiminin artırılması ve kalitesinin yükseltilmesi zorunlu. Güney Afrika’da bağımsız ve sözde akredite olmuş kuruluşlar aracılığıyla dünya üretimini kontrol altına alma amacıyla bir politika geliştirildi. Türk tiftiği ihracatının devamı ve bu uygulamanın dışında kalmamak için sertifikalaşmaya hızlı bir şekilde girmeliyiz. Sertifikalaşma için yapılacak çalışmalarda üreticilerin mali imkanları yeterli değil. Bakanlığın desteğinin yanında TOBB, odalar ve borsaların da girişimlerine ihtiyaç duyuyoruz. Tiftik keçisinin anavatanı Orta Anadolu. Gereken çalışmalar yapılırsa, bu üründe rekabet edilemez bir seviyeye yükseliriz. Tiftik, tekstilin her kademesinde kullanılıyor. Şu anda bizim tekstil tiftiğimizin kilosu 12 dolar seviyesinde. Güney Afrika’da ise sertifikalı olduğu için 30 dolar civarında. Tarım ve Orman Bakanlığı, bu konuya çözüm için çalışmalarını acilen hızlandırmalı.
Değerlemelerde ek vergi olmasın
Hacı Demir-Mali Müşavirlik Meslek Komitesi: Enflasyon muhasebesi ile ilgili bir süreç var. Bu muhasebe ile işletmeler güncellenecek ama ilerleyen dönemlerde değerlemelerle ilgili çeşitli zorluklarla karşılaşacağız. İşletmeler bu kayıtları güncellerken eskiden yeniden değerleme ile yapıyordu. Ancak şimdi yeni bir vergi doğar mı endişesi var. Düzeltmelerden yeniden bir vergi çıkarılmaması gerektiğini düşünüyorum. Birçok işletme bundan tedirgin. Herkes ne yapacağını şaşırmış durumda. Bununla ilgili
tedbir alınmalı.
