135 yıllık nadide koleksiyon

İstanbul Ticaret Odası (İTO), 135 yıllık hizmet tarihi içinde dünyada eşi olmayan bir ‘nadide eserler koleksiyonu’na sahip. Kültür varlıklarının korunmasında da öncü rolünü sürdüren İTO’nun sahip olduğu hazine değerindeki bu koleksiyon, Oda bünyesinde faaliyet gösteren kütüphanede yer alıyor. Koleksiyon yerli ve yabancı araştırmacıların, tarih yazarlarının ilgi odağı olmaya devam ediyor.

1925’TE KURULDU

Türk iş dünyasının en zengin bilgi ve içerik kaynağına sahip olmayı sürdüren İTO Kütüphanesi, 1925 yılında kuruldu. Nadir eserler, kütüphanenin ilk memuru İbrahim Hakkı Bey’in katalog hazırlamak için başladığı çalışmada belirlendi. Böylece Oda’nın ‘nadir eserler koleksiyonu’na ilk adım atılmış oldu. Çok sayıda ciltli eserin yanı sıra el yazması bir eser de kayıtlara geçirildi.

EL YAZMASI ESER

Eski ve yeni harfli Türkçe eserlerin yanı sıra yabancı dillerde de eserlerin bulunduğu bu koleksiyonda yer alan el yazması eser, Müfidat adlı tıp kitabı. Yazma eserin müellifi ise Ebu Muhammed Yusuf ibn-i Ali Yusuf ibn Hasan Bey. Kitabın yazıldığı tarihe dair bir bilgi eserde belirtilmemiş.

Eser, 19x14–14x9 santim boyutlarında, 74 varak, 15 satır, filigranlı, aharlı kağıda yazılmış. Başlıklar kırmızı mürekkeple, cildi mıkleb ebrulu. Eserde ilaç tarifleri ile farklı eserlerden alıntılar bulunuyor.

EN ESKİ BASMA KİTAP

Kütüphane kayıtlarındaki en eski tarihli basma kitap, siyasi ve sosyal Osmanlı tarihini anlatan Ahmed Vasıf’a ait Vasıf Tarihi adlı eserdir. Hicri 1219 (Miladi 1804) tarihli eser, Darü’t-Tıbaatü’l-Amire’de basılmış. İki ciltten oluşan eser, mihrabiyeli, cedvelli, reddadeli ve aynı zamanda sayfa numaralı.

Basma kitapların tarihinde kullanılan birçok özellik vardı. Bunlardan biri de bir nevi korsan baskıya karşı alınan önlemdi. Nitekim bu eserde de asıl metine dahil olmayan sayfalar işaretliydi. Bu işaret de Ebced harflerinden oluşuyordu.

90 YIL ÖNCE REKLAMCILIK

Nadir eserler koleksiyonundaki eserlerden biri de İlanat Feneri. Abdi Tevfik tarafından kaleme alınan kitap, reklamın amaçları ve nasıl yapılması gerekliliği hakkında bilgi veriyor. Baskı tarihi 1927 olan kitapta yazarın orijinal imzası bulunuyor.

93 HARBİNDE YAŞANANLAR

Musavver, 93 harbi olarak da bilinen Osmanlı-Rus seferinin başlangıcından bitimine kadar yaşanan olayları ve siyasi önemini anlatıyor. Ali Fuad Erden tarafından kaleme alınan ve Mahmud Bey Matbaası’nda basılan kitap 1908 yılına ait.

TİCARET HUKUKU

Hukuk-ı Ticaret, kütüphane koleksiyonundan günümüze kadar ulaşan en eski basımlı kitap. Ahmed Reşid tarafından hazırlanan 1894 tarihli kitap, ticaret hukuku konulu serinin, ‘Giriş ve Kara Ticaret Kanunu’nu kapsıyor. Toplam 880 sayfadan oluşan kitap Dersaadet Ticaret Odası Gazetesi Matbaası’nda basılmış.

OSMAN GAZİ’DEN II. BAYEZİD’E OSMANLI TARİHİ

Aşıkpaşazade Tarihi, Osman Gazi’den II. Bayezid zamanına kadar olan Osmanlı tarihini anlatıyor. Aşıkpaşazade Derviş Ahmed tarafından hazırlanan 318 sayfalık kitap 1916 tarihini taşıyor. Kitabın basımı Maarif Nezareti tarafından Tarih-i Osmani Encümeni’ne havale edilmiş. İlk 16 sayfalık medhal kısmı, kitabın Müze-i Humayun ve Vatikan Kütüphanesi’nde bulunan yazma nüshalarını karşılaştıran ve düzenleyen Müze-i Humayun Hafız-ı kütüb muavini Ali Bey tarafından yazılmış. Ebced harfleri ile yazılan bu 16 sayfa, esas metinden ayrılıyor.

TARİH-İ CEVDET

Tarih-i Cevdet adlı kitapta, 18. yüzyıl sonu ile 19. yüzyıl ilk yarısında Osmanlı siyasi ve sosyal tarihi ele alınıyor. 1892 tarihli kitap Ahmed Cevdet Paşa tarafından hazırlandı.

DİĞER ESERLER

Koleksiyonun diğer parçalarından birkaçını şöyle sıralayabiliriz:

• Endülüs Tarihi, Ziya Paşa, bs.1859-1864, 2 cilt.
• Resimli ve Haritalı Osmanlı Tarihi, Ahmet Rasim, 1912 ve 1917 yılları basımlı, 4 cilt.
• Resimli Kamus-ı Osmani, Ali Seydi, 1909-1914, 3 cilt.
• Tercüme-i Mukaddime-i İbn-i Haldun (Mukaddime’nin tercümesi)
• Karadeniz limanları atlası
• Akdeniz limanları atlası

16 Haziran 2017 Cuma

Etiketler : Gündem