OVP’de önce çıkan üç konu

2025-2027 dönemini içeren Orta Vadeli Program sunumunda üç konunun ön plana çıktığını kaydeden Prof. Dr. Nurullah Gür, “Enflasyon beklentisinde yukarıya, büyümede ise aşağıya doğru bir revizyon söz konusu. İstihdamda ise daha olumlu bir tablo çizilmiş, daha evvelki OVP’ye göre” dedi.

HABER: FEDAYİ YILDIRIM

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Ekonomi Danışmanı ve istanbulticaretgazetesi.com yazarı Prof. Dr. Nurullah Gür, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde açıkladığı 2025-2027 dönemini içeren Orta Vadeli Program'ını (OVP) değerlendirdi.

Prof. Dr. Gür, yeni OVP’de enflasyon tahmininde, bir önceki OVP’ye göre çok belirgin bir değişim olduğunu kaydederek, “Geçen yıl açıklanan OVP’de, 2024 sonundaki enflasyon tahmini yüzde 33’tü. Mevcut OVP yüzde 41.5 olacağını öngörüyor” dedi.

YÜZDE 38 TAHMİNİ TUTMAYABİLİR

Prof. Dr. Gür, şöyle devam etti: “Tabi Merkez Bankası’nın yılsonu tahmini yüzde 38, üst bantta yüzde 42. Artık bu yüzde 38 tahmininin tutmayacağı aşikar. Hem temmuz enflasyon verisi hem de ağustos verisi bize Merkez Bankası’nın tahmininin tutmayabileceğin gösteriyor. OVP’deki yüzde 41.5’lik tahmin, gerçekçi tahmin. Piyasa beklentileri ile örtüşüyor.”

YÜZDE 41.5’LİK TAHMİN GERÇEKÇİ

Dezenflasyon sürecinin başladığını ifade eden Prof. Dr. Gür, yıllık enflasyonda hissedilir bir gerileme olduğunu ancak henüz aylık enflasyondaki yüzde 3.5’lik rakamın istenilen patikada ilerlenmediğini gösterdiğini kaydetti.

Prof. Dr. Gür, “Dolayısıyla bu trend, OVP’ye de yansıdı. Enflasyon tahmininde belirli bir artış yaşanmış, yüzde 41.5’lik tahmin daha gerçekçi” dedi.  

EKONOMİ HİSSEDİLİR ORANDA SOĞUDU

Prof. Dr. Gür, şunları söyledi: “Altı aylık periyotta baktığımızda hem ikinci çeyrek hem de üçüncü çeyrek öncü rakamları, bize ekonominin hissedilir oranda soğuduğunu gösteriyor. Bu hafta açıklanan ikinci çeyrek büyüme rakamları da beklentinin bir tık altında geldi. Dolayısıyla büyümenin önceki OVP’deki yüzde 4 hedefini yakalaması mümkün değildi. Revize edilen OVP’de hem 2024 hem 2025 ve 2026 için 0.5 puan aşağı çekildiğini görüyoruz. Revize edilen büyüme tahmini 2024 yılı için yüzde 3.5. dolayısıyla piyasadaki sıkışmanın özellikle iç piyasadaki sıkışmanın büyümeyi 0.5 puan aşağı çekeceğini öngörmüş mevcut OVP. Bu büyüme rakamlarının da iddialı olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü iç talepte daralma var. Reel sektörün finansmana erişim sıkıntıları var özellikle yüksek faizden dolayı.

Peki OVP’nin çizdiği çerçeve, ‘bu büyüme rakamlarının nasıl tutturulabileceğini bize gösteriyor’ diye soracak olursak. Orada da gördüğümüz büyümenin dış talepten de besleneceğini ve iç talep ile dış talep arasında önümüzdeki yıllarda daha dengeli bir kompozisyon olacağını öngörüyor.”

DIŞ TALEBİN İHRACATA OLUMLU KATKISI

Prof. Dr. Gür, “Dış taleple ilgili net ihracatın ekonomik büyümeye katkısı ile ilgili bu iyimserliği ne tetikliyor diye baktığımızda, OVP sunumunda üç maddenin ön palanda olduğunu görüyoruz” diyerek, bu üç maddeyi şöyle özetledi: “İlki; en önemli ticaret partnerlerimiz AB ve Ortadoğu’nun 2024 ve 2025 arasında 2023’e kısayla çok daha güçlü bir büyüme göstereceğini ve bundan kaynaklı ihracatın ekonomik büyümeyi daha destekleyeceğini düşünüyor OVP. İkincisi; küresel finansal koşullardaki iyileşme vurgulandı. Burada Avrupa Merkez Bankası, faiz indirimi gerçekleştirmişti. Çok yakın zamanda Fed de ilk faiz indirimini gerçekleştirecek. Dolayısıyla küresel faizlerde aşağı doğru iniş süreci başladı. Bunun da bizim gibi gelişmekte olan ülkelere sermaye girişi ve kur oynaklığının düşmesi anlamında pozitif etki yaratacağı düşünülüyor. Bu da büyümeye olumlu katkı sağlayabilir. Üçüncü; küresel emtia fiyatlarındaki ılımlı seyir. Baktığımız zaman üretim maliyetlerinin artmaması açısından hem enflasyondaki düşüşü destekleyecek hem cari açıktaki düşüşü destekleyebilecek hem de büyümeye olumlu katkı sağlayabilecek bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla daha destekleyici bir dış talep, küresel finansal koşullardaki iyileşme ve küresel emtia fiyatlarındaki ılımlı seyrin net ihracat kanalı üzerinden ekonomik büyümeyi destekleyeceğini OVP öngörüyor.”

İÇ TALEP, BÜYÜMEYİ DAHA AZ DESTEKLEYECEK

Prof. Dr. Gür, iç talebin önümüzdeki yıl büyümeyi daha az destekleyebileceğini ancak OVP’nin onu telafi edebilecek bir dış talebin olabileceğini öngördüğünü kaydetti.

İstihdam piyasasında da OVP’nin olumlu tablo çizdiğini hatırlatan Prof. Dr. Gür, “Bu yılı işsizliğin 9.3 puan ile kapatacağı tahmin ediliyor. OVP’nin kapsadığı dönem boyunca işsizliğin çift haneli rakamlara çıkmayacağını öngörülüyor. Özetlersek, enflasyon beklentisinde yukarıya doğru revizyon var. Büyümede aşağıya doğru revizyon, istihdamda ise daha olumlu bir tablo çizilmiş daha evvelki OVP’ye göre” diye konuştu.

06 Eylül 2024 Cuma

Etiketler : OVP büyüme işsizlik enflasyon ihracat